عکس¬العمل عملکرد آفتابگردان (Helianthus annuus L.) رقم آرماویرسکی به تاریخ و تراکم کاشت در شرایط دیم قروه کردستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات. دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی¬سینا، همدان

2 کارشناس¬ارشد زراعت و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور تویسرکان

3 کارشناس ارشدزراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات. دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی¬سینا، همدان

چکیده

زراعت آفتابگردان رقم آرماویرسکی که تاکنون هم در شرایط دیم و هم در رژیم­های مختلف آبیاری برتری خود را در مناطق مختلف نشان داده، در استان کردستان نیز رایج است. به­منظور تعیین تاریخ و تراکم کاشت مناسب این رقم در منطقه، اثر 3 تاریخ کاشت (عامل اصلی) در30 فروردین، 10 و 20 اردیبهشت و 6 سطح تراکم (عامل فرعی) به­ترتیب شامل 7/4، 7/5، 6/6، 1/7، 8، و 10 بوته در مترمربع مطالعه شدند. آزمایش به­صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار صورت گرفت. با بررسی عملکرد دانه، درصد روغن، تعداد دانه در طبق، وزن دانه در طبق، وزن هزار دانه و درصد پوکی معلوم شد که اثر متقابل دو فاکتور در وزن دانه در طبق و وزن هزار دانه موثر است. با تاخیر در تاریخ کاشت، تعداد و وزن دانه­درطبق، وزن هزار دانه و عملکرد دانه به­طور معنی داری کاهش، ولی درصد پوکی افزایش یافت. با کاهش تراکم بوته، صفات وزن دانه در طبق، وزن هزار دانه، درصد پوکی و عملکرد دانه افزایش یافتند اما تعداد دانه در طبق کاهش یافت. با توجه به نتایج حاصله از این آزمایش و برای دستیابی به عملکرد بالا، کاشت در 30 فروردین و اعمال تراکم 7/4 بوته در مترمربع در شرایط قروه کردستان و شرایط محیطی مشابه، پیشنهاد می­شود. تکرار آزمایش در چند منطقه از استان کردستان و در چند سال قابل توصیه است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Response of the Yield of Sunflower (Helianthus annuus L.) Cultivar Armavirski to Sowing Time and Plant Density in Rain Fed Conditions in Ghorveh Kordestan

نویسندگان [English]

  • Hojatollah Mazahery-Laghab 1
  • Saeide Salvati 2
  • Rahele Mahmoudi 3
1 Associate professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamedan
2 Msc in Agronomy, member of Scientific Board, Payame Noor University, Tuiserkan Branch
3 MSc in Agronomy, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamedan
چکیده [English]

The cultivation of sunflower cultivar Armavirsky which has shown advantages under both rain fed and various irrigation system conditions in different areas, is also common in the Kurdestan province. In order to determine the sowing time and appropriate plant density of this cultivar in the region, the effects of three sowing times on 18th April, 29th April, and 9th May, and 6 density levels 10, 8, 7.1, 6.6 , 5.7 and 4.7 plant/m2 respectively. The experiment was carried out as split plots in a randomized block design with three replicas. By analyzing the seed yield, oil percentage, number of seeds per cap, 1000-seed weight and the percentage of unfilled grains, it was found that with a delay in the sowing time the number and weight of seeds per cap, 1000 seed weight and seed yield decreased significantly but the percentage of unfilled grains increased. Although by decrease in plant density the traits related to the weight of grain per cap, 1000 seed weight, unfilled grains percentage and seed yield were increased, the number of grains per cap was decreased. Based on the findings of this experiment and in order to achieve the highest yield, the sowing time of 18th April and the plant density of 4.7 plants per square meter in the Ghorveh region of Kurdistan and other regions with similar ecological conditions are recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sunflower
  • Sowing time
  • Plant density
  • Oil percent
  • Dry farming؛ Seed yield components