بررسی تأثیر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بر روی کمیت و کیفیت اسانس گیاه رازیانه (Foeniculum vulgare)

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد

2 استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد

3 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود

چکیده

به­منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی رازیانه Foeniculum vulgare Mill.))، آزمایشی با 11 تیمار و 3 تکرار، به­صورت بلوک­های کامل تصادفی به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از: 1- کود اوره(N)، 2- گـــونه M1 میکوریزا  (G)(Glomus mosseae) 3- گونه  M2میکوریــــزا (Glomus intraradices)، 4- کود گاوی (F)، 5- گـــونه  + M1گونه M2، 6- کود اوره (N) + گونه M1  7- کود اوره (N) + گونه M2، 8-کود گاوی (F) + گونه  M1، 9- کود گاوی (F) + گونه  M2، 10- کود گاوی (F) + کود اوره (N)، 11- شاهد C (عدم­استفاده از کود). نتایج این بررسی نشان داد که بین تیمارها از نظر تأثیر بر درصد اسانس اختلاف معنی­داری وجود نداشت ولی این تیمارها از نظر تأثیر بر اجزای تشکیل­دهنده اسانس (عملکرد) اختلاف معنی­داری را نشان دادند. نتایج حاصل از آزمایش نشان دادکه بیشترین و کمترین درصد اسانس به­ترتیب در تیمارهای شــاهد ( 85/1%) و تیمــار + M1 M2 (25/1%) حاصل شد. بیشترین عملکرد اسانس به­مقدار 64/24 (لیتر در هکتار) با کاربرد کود گاوی (8 تن در هکتار) به­دست آمد. مهم­ترین ترکیبات تشکیل­دهنده اسانس شامل: آنتول، فنکون، لیمونن و استراگول می­باشد و بیشترین میزان آنتول در اسانس (301/81%) و کم­ترین درصد فنکون (532/8%)، استراگول (05/3%) و لیمونن (231/3%) در اسانس در تیمار میکوریزا گونه (Glomus intraradices) M2 به­دست آمد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Organic, Biological and Chemical Fertilizers Application on the Quantity and Quality of Essential Oil of Foeniculum vulgare (Fennel)

نویسندگان [English]

  • amir yonesian 1
  • parviz rezvani mogadam 2
  • ahmad gholami 3
چکیده [English]

In order to evaluate the effect of different biological and organic fertilizer on quality and quantity of fennel (Foeniculum vulgare Mill) essential oil, an experiment was conducted at Faculty of Agriculture Research field of Shahrood University of Technology in 2010. The experiment was conducted in a completely randomized block design with 11 treatment and three replications. The experimental treatments were 1- urea fertilizer (N) 2- M1 mycorhiza strain (Glomus mosseae) 3- M2 mycorrhiza strain (Glomus intraradiceae) 4- Cow manure (F) 5- M1 mycorrhiza strain + M2 mycorrhiza strain 6- urea fertilizer (N) + M1 mycorrhiza strain 7- urea fertilizer (N) + M2  mycorrhiza strain  8- Cow manure (F) + M1 mycorrhiza strain 9- Cow manure (F) + M2 mycorrhiza strain 10- Cow manure (F) + urea fertilizer (N) 11- control (without any fertilizer) (C). There were no significant differences between different treatments in terms of seed essential oil percentage but there were significant differences between different treatments in terms of seed essential oil yield components (at 5% level). Results showed that the highest and the lowest percentage of essential oil contents were obtained in control (C) (1.85%) and M1 mycorrhiza strain + M2 mycorrhiza strain (1.25%). The highest essential oil yield (24.64 l/ha) was obtained with use cow manure (8 ton/ha) treatment. Based on GC\MS analysiss the importance components of essential oil were anethole, fenchone, limonene and estragole. The highest anethole (81.301%) and the lowest fenchone(8.532%), estragole (3.05%) and limonene (3.231%) in essential oil content were obtained in M2 mycorrhiza strain.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Apiaceae
  • Cow manure
  • Essence components
  • Mycorrhiza
  • Urea fertilizer