تغییرات شاخص کلروفیل، شاخص سطح برگ و پارامترهای ریشه گیاه آفتابگردان در کم-آبیاری تنظیم شده و کم‌آبیاری ناقص ریشه

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی گروه مهندسی آب دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری

2 دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری

3 استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری

4 دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان

چکیده

آب از مهم­ترین عوامل تولید محصولات کشاورزی در سرتاسر جهان است. کمبود آب کشاورزی لزوم استفاده از کم آبیاری را نمایان می­سازد. از طرفی کم آبیاری به­عنوان یک عامل محدودکننده رشد، خصوصیات فیزیولوژیک گیاهان را تحت تأثیر قرار می­دهد. این تحقیق به­منظور بررسی تأثیر کم آبیاری بر شاخص کلروفیل، شاخص سطح برگ و پارامترهای ریشه در پنج تیمار آبیاری قطره­ای شامل آبیاری کامل (١٠٠ درصد جبران نقصان رطوبتی خاک)، کم آبیاری تنظیم شده DI75) و (DI55 و آبیاری ناقص ریشه  PRD75)و (PRD55  درحد ٧٥ و 55 درصد جبران نقصان رطوبتی خاک در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری طی سال 1391 در سه تکرار انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که تنش­های ملایم و شدید خشکی، به­ترتیب باعث افزایش و کاهش شاخص کلروفیل (SPAD) شدند. بیشترین شاخص سطح برگ در پایان فصل رشد مربوط به تیمار آبیاری کامل با 4/6 بود که با تیمار PRD75 تفاوت معنی­داری نداشت. تیمار کم آبیاری ناقص ریشه و تیمار کم آبیاری تنظیم شده در سطح 75 درصد بیشترین حجم، سطح و طول ریشه را به خود اختصاص داده بود. که این امر به­دلیل افزایش ریشه­های ثانویه در این تیمارها نسبت به تیمار آبیاری کامل می­باشد. بنابراین تیمار PRD75 ضمن صرفه­جویی در مصرف آب، با توسعه یک سیستم مناسب ریشه و برگ، امکان استفاده بهتر از رطوبت موجود در خاک و نور خورشید را علی­رغم اعمال تنش رطوبتی فراهم می‌آورد و راهکار مناسبی برای سازگاری با معضل بحران آب و در نتیجه نیل به یک کشاورزی پایدار محسوب می­گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Variation of Chlorophyll, Leaf Area Index and Root Parameters of Sunflower Under, Regulated Deficit and Partial Root Zone Drying Irrigation

نویسندگان [English]

  • ali ghadami 1
  • mahmood raeni 2
  • ali shahnazari 3
  • hamid zare abyane 4
چکیده [English]

Water scarcity is the most important factors constraining agricultural production all over the world. Water shortage of agricultural must be established to use the deficit irrigation. In other hand, deficit irrigation as a limiting factor affecting growth, physiological characteristics of plants. In order to study the effects of deficit irrigation on chlorophyll content, leaf area index and root parameters, an experiment was conducted in research farm of sari agricultural and Natural Resource University in 2012. The experiment Treatments were arranged as randomized complete block design with tree replications. The irrigation regimes consisted of full irrigation (FI-100), regulated deficit (DI-75, DI-55) and partial root zone drying irrigation (PRD-75, PRD-55). The results showed that medium and severe drought stress was caused to increase and decrease in chlorophyll index (SPAD) respectively .The maximum leaf area index (6.4) was attained in full irrigation treatment at the end of the irrigation season. That not difference with PRD75% treatment. Maximum volume, surface area and root length were allocated to Deficit irrigation and partial root Deficit irrigation in 75% water requirement treatment. This is due to the increasing in the secondary roots in these treatments relative full irrigation treatment. therefore PRD75% treatments In addition saving in water consumption provides Better use of soil moisture and sunlight And PRD75 treatment can be considered as suitable way for cope with the water crisis and achieve a sustainable agriculture.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sunflower
  • Drought stress
  • Chlorophyll content
  • root