TY - JOUR ID - 1754 TI - بررسی تنوع مورفولوژیکی و تحلیل ضرایب مسیر بازده اسانس در جمعیت‏ های آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) JO - دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی JA - PPT LA - fa SN - 2476-6321 AU - هادیان, جواد AU - کریمی, احسان AU - شوریابی, مرضیه AU - نجفی, فرزاد AU - کنعانی, محمد رضا AD - دانشیار گروه مهندسی کشاورزی، پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران AD - دانشجوی دکتری گیاهان دارویی، گروه علوم باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران AD - دانش آموخته کارشناسی‌ارشد گیاهان دارویی، ادویه‏ ای و نوشابه‏ ای، گروه مهندسی کشاورزی، پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران AD - استادیار گروه مهندسی کشاورزی، پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 8 IS - 1 SP - 41 EP - 56 KW - اهلی‌سازی KW - رویشگاه طبیعی KW - طول گل‌آذین KW - ارتفاع گیاه DO - 10.22084/ppt.2016.1754 N2 - آویشن دنایی یکی از مهمترین گیاهان دارویی و گونه ‏های اندمیک ایران است که در ارتفاعات رشته کوه‏ های زاگرس دارای تنوع و پراکنش وسیعی می‏ باشد. در این تحقیق، تنوع صفات مورفولوژیکی و بازده اسانس آویشن دنایی (وزنی/ وزنی) در دو سطح درون و بین جمعیتی در شش رویشگاه طبیعی با اقلیم متنوع (مهران، بیجار، شکرناب، قاطرالن، قیاق و سمیرم) انجام شد و عوامل مؤثر بر درصد اسانس از طریق تجزیه و تحلیل ضرایب مسیر تعیین گردید. نتایج نشان داد تنوع قابل توجهی در بین جمعیت‏ ها از نظر صفات مورفولوژیکی وجود دارد. تجزیه خوشه‏‏ ای، افراد مورد مطالعه آویشن دنایی را در چهار گروه مستقل از هم تقسیم کرد که الگوی گروه­بندی با منشاء جغرافیایی آنها تطابق بالایی داشت. میانگین بازده اسانس جمعیت­ ها بین 28/4-53/1 درصد متغیر بود. تجزیه و تحلیل ضرایب مسیر صفات مورفولوژیکی نشان داد صفات طول گل‏ آذین و طول برگ بیشترین تأثیر مستقیم و صفات طول برگه و ارتفاع گیاه بیشترین تأثیر غیرمستقیم را بر درصد اسانس داشتند. در نهایت در بین جمعیت­های مورد مطالعه، جمعیت‏ ایلام به جهت دارا بودن مجموعه ‏ای از صفات مطلوب رشدی، سازگاری به شرایط تنش، همچنین تنوع مناسب درون جمعیتی به­ عنوان منبع ژنتیکی مطلوب، می‏ تواند در برنامه‏ های به ‏نژادی و اهلی ­سازی مورد استفاده قرار گیرد.  UR - https://ppt.basu.ac.ir/article_1754.html L1 - https://ppt.basu.ac.ir/article_1754_123e08660587f27453f7cc61a46c9e38.pdf ER -