TY - JOUR ID - 748 TI - تأثیر شوری و دما بر جوانه‌زنی بذر گیاه وسمه (Indigofera tinctoria) JO - دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی JA - PPT LA - fa SN - 2476-6321 AU - انصوری, علی AU - شهقلی, حسن AU - قلی پور, منوچهر AU - مکاریان, حسن AD - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود AD - استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 5 IS - 2 SP - 89 EP - 98 KW - تنش شوری KW - جوانه‌زنی بذر KW - دماهای کاردینال KW - وسمه DO - N2 - وسمه (Indigofera tinctoria) گیاه ناشناخته‌ای است که اخیراً به­دلیل خصوصیات دارویی- صنعتی آن مورد توجه قرار گرفته است. اطلاعات کمی در مورد اثرات دما و شوری بر جوانه‌زنی بذر گیاه وسمه وجود دارد. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر دما و شوری بر جوانه‌زنی وسمه بود. به­همین منظور دو آزمایش مجزا در سال 1390 در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود انجام شد. در آزمایش اول تیمارها شامل دماهای مختلف 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40 و 45 درجه سانتی‌گراد، و آزمایش دوم شامل 6 سطح شوری{صفر (شاهد)، 2، 3، 4، 5 و 6 دسی­زیمنس بر متر} از منبع کلریدسدیم در نظر گرفته شد. برای تعیین درصد جوانه‌زنی نسبت به زمان و نیز زمان تا 50 درصد جوانه‌زنی از توابع دندان‌مانند، دو تکه‌ای، بتا و درجه­ی دوم استفاده شد. برای انتخاب مدل برتر از میان مدل‌های مختلف شاخص‌هایی همچون پارامترهای معادله­ی رگرسیون خطی، ضریب تبیین (R2)، ضریب همبستگی و مجذور میانگین مربعات خطا (RMSD) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بهترین مدل برای توصیف سرعت جوانه‌زنی بذر نسبت به زمان و نیز زمان تا 50 درصد جوانه‌زنی تابع دوتکه‌ای است. براساس این مدل مقدار دمای پایه، مطلوب و سقف برای جوانه‌زنی به­ترتیب 27/10، 26/28 و 50/39 درجه سانتی‌گراد به­دست آمد. در این بررسی، روز بیولوژیک (تعداد روز موردنیاز برای جوانه‌زنی تحت شرایط دمای مطلوب یا به­عبارت دیگر حداقل تعداد روز از آبنوشی تا جوانه‌زنی) 21/1 بود. کاربرد سطح شوری کم (2 دسی‌زیمنس بر متر) موجب افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و کاهش وزن ریشه‌چه وسمه شد. با افزایش شوری درصد جوانه‌زنی و رشد ریشه‌چه کاهش یافت. همچنین، سطوح بالای شوری سبب کاهش بیشتر رشد ریشه‌چه نسبت به ساقه‌چه شد.  UR - https://ppt.basu.ac.ir/article_748.html L1 - https://ppt.basu.ac.ir/article_748_1e656053761f45695a98ef4dee3fefea.pdf ER -