2024-03-28T22:50:09Z
https://ppt.basu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=98
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی
2476-6321
2476-6321
1392
5
1
تأثیر خصوصیات رشدی علف های هرز چاودار (Secale cereale) و خردل وحشی (Sinapis arvensis) بر افت عملکرد گندم (Triticum aestivm L.)
بیژن
سعادتیان
گودرز
احمدوند
فاطمه
سلیمانی
پژوهش حاضر به صورت دو آزمایش فاکتوریل مجزا در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلیسینا اجرا شد. یکی از فاکتورها در هر دو آزمایش، ارقام گندم الوند و سایسون با تراکم ثابت450 بوته در مترمربع بود. فاکتور دوم در آزمایش اول، تراکم علفهرز چاودار به میزان 0، 20، 40، 60 و 80 بوته در مترمربع و در آزمایش دوم، تراکم علفهرز خردل وحشی به مقدار 0، 8، 16، 24 و 32 بوته در مترمربع بود. با افزایش تراکم چاودار و خردل وحشی شاخص سطح برگ، ماده خشک تجمعی و سرعت رشد محصول، دوام شاخص سطح برگ و دوام ماده خشک علفهای هرز افزایش یافت. در هریک از سطوح تراکمی، تمامی صفات یاد شده گونههای هرز در تداخل با رقم سایسون بیشتر از رقم الوند بود. ارتفاع علفهرز چاودار وحشی در رقابت با هر دو رقم تغییر نکرد. اما، ارتفاع خردل وحشی در تداخل با الوند بیشتر از رقابت با سایسون بود. هرچند رقم سایسون در شرایط عدم تداخل از نظر صفات دوام شاخص سطح برگ، دوام ماده خشک و عملکرد دانه نسبت به رقم الوند برتری معنیداری داشت. اما در شرایط تداخل با هر دو گونه هرز، این صفات در رقم سایسون بیشتر از الوند تحت تأثیر رقابت قرار گرفت. ارتفاع رقم سایسون در شرایط تداخل با هر دو گونه هرز کاهش یافت. اما ارتفاع رقم الوند در شرایط تداخل افزایش نشان داد. صفات حداکثر شاخص سطح برگ، حداکثر سرعت رشد محصول، ماده خشک تولیدی، دوام شاخص سطح برگ و دوام ماده خشک ارقام گندم با عملکرد دانه، همبستگی مثبت و معنیداری نشان داد. در مقابل، مقدار صفات یاد شده در دو گونه علفهرز مورد بررسی، همبستگی منفی قوی با عملکرد دانه دو رقم گندم داشت. بهطور کلی رقم الوند در تداخل با هر دو گونه هرز در مقایسه با سایسون واکنش بهتری نشان داد و برای کشت در مزارع آلوده به علفهای هرز مورد بررسی، توصیه میشود.
تداخل
دوام شاخص سطح برگ
دوام ماده خشک
شاخص های رشد
همبستگی
2013
08
23
1
17
https://ppt.basu.ac.ir/article_579_4729035d9ba55bbd4a56cbe2e9f458c9.pdf
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی
2476-6321
2476-6321
1392
5
1
پاسخ مراحل مختلف رسیدن میوه گوجه فرنگی به شرایط انباری
محسن
حاتمی
سیامک
کلانتری
مجتبی
دلشاد
گوجهفرنگی بهعنوان یک میوه فرازگرا، میتواند فرآیند رسیدن را پس از برداشت کامل کند. با برداشت میوههای گوجهفرنگی در یک مرحله مشخص رسیدن و نگهداری آن در شرایط انباری متناسب با هر مرحله، میتوان میوههایی با کیفیت مناسب به بازار عرضه کرد. در این پژوهش اثر مرحله رسیدن و شرایط نگهداری بر عمر انباری میوههای گوجهفرنگی بررسی شد. بدینمنظور، میوهها در سه مرحله رسیدن شامل؛ رسیده سبز، نارنجی و قرمز برداشت و در سه شرایط دمایی مختلف شامل˚C 5، ˚C 13 و یک شرایط دمایی شبیهسازی شده (از زمان برداشت تا مصرف گوجهفرنگی توسط مصرفکننده)، نگهداری شدند. رنگ میوه، رنگیزه لیکوپن، سفتی، pH، اسیدیته قابل تیتراسیون (TA)، مواد جامد محلول کل (TSS)، اسیدآسکوربیک، درصد کاهش وزن و خسارت سرمازدگی(CI) در مدت نگهداری، اندازهگیری و ارزیابی شد. نتایج نشان داد که در پایان مدت انبارداری، رنگ میوه، محتوای لیکوپن، TA، TSS و سفتی میوههای رسیده سبز و نارنجی نگهداری شده در دمای ˚C 13 به سطوح مشابه خود در میوههای قرمز رسید درحالیکه در این میوهها مقادیر اسید آسکوربیک از میوههای قرمز کمتر بود. میوههای انبار شده در دمای ˚C 13 بهصورت تقریباً طبیعی رسیدند، اما نگهداری میوهها در دمای ˚C 5 و شرایط دمایی شبیهسازی شده (SC) باعث اختلال در رسیدن طبیعی آنها شد.
پس از برداشت
گوجه فرنگی
مرحله بلوغ
دمای نگهداری
رسیدن
2013
08
23
19
31
https://ppt.basu.ac.ir/article_580_92f4c57397c01b8b59bf84968a8749da.pdf
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی
2476-6321
2476-6321
1392
5
1
اثرتنش کمآبی و نیتروژن بر روند پُر شدن و عملکرد دانه ذرت (Zea Mays L.)
روح اله
سرورزاده
علی
سپهری
گودرز
احمدوند
به منظور ارزیابی اثرات سطوح نیتروژن (100 و 200 کیلوگرم درهکتار) و سطوح آبیاری (تنش کمآبی در مرحله 8 تا 10 برگی، تنش کمآبی در مرحله شیری تا خمیری دانه و آبیاری کامل) بر روند پُر شدن و عملکرد دانه ارقام ذرت (سینگلکراس 500 و 647) آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سال 1387 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلیسینا اجرا شد. ترکیبات نیتروژن و آبیاری بهصورت فاکتوریل در کرتهای اصلی و ارقام در کرتهای فرعی قرارگرفتند. سرعت رشد گیاه در زمان گلدهی به ازای دانه (PGRflw-kernel)، سرعت و دوره پُر شدن دانه، سرعت رشد گیاه در زمان پُر شدن دانه به ازای دانه (PGRM-M) ، تعداد و وزن دانه، سنجش کلروفیل در مرحله خمیری دانه و عملکرد دانه اندازهگیری و محاسبه شد. کاهش مصرف نیتروژن و تنش کمآبی در دورهی شیری تا خمیری دانه، منجر به کاهش سرعت رشد گیاه در زمان پُر شدن دانه و کم شدن سرعت پُر شدن و وزن دانه شد. دوره مؤثر پُر شدن دانه در اثر تنش کمآبی در مرحله 8 تا 10 برگی کاهش یافت. بیشترین عملکرد دانه با آبیاری کامل و مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بهدست آمد. مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار با تنش کمآبی در مرحله شیری تا خمیری دانه، اثر کمتری بر کاهش عملکرد دانه داشت.
پُر شدن دانه
تنش کمآبی
ذرت
سرعت رشد گیاه
نیتروژن
2013
08
23
33
46
https://ppt.basu.ac.ir/article_581_c10ec5a837f96b0fd7140957a18dd8d7.pdf
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی
2476-6321
2476-6321
1392
5
1
بررسی اثر برهمکنش محلولپاشی برگی آسکوربیک اسید و تنش شوری بر برخی ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه توت فرنگی رقم سلوا
فاطمه
دهقان
منصور
غلامی
علی
عزیزی
آسکوربیکاسید یکی از مهمترین آنتیاکسیدانهای محلول در آب است که بهعنوان یک ملکول آنتیاکسیدانی درگیر در تنشهای زنده و غیرزنده گیاهان شناخته شده است. این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر محلولپاشی برگی آسکوربیکاسید بر خصوصیات فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و رشدی توتفرنگی رقم سلوا تحت شرایط تنش شوری انجام شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملأ تصادفی با سه سطح کلریدسدیم (0، 15 و 30 میلیمولار) و سه سطح آسکوربیکاسید (0، 5/1 و 3 میلیمولار) و با سه تکرار در شرایط کنترل شده گلخانهای انجام گردید. نتایج نشان داد که در شرایط تنش، وزن تر و خشک برگ و ریشه کاهش و با محلولپاشی آسکوربیکاسید، بهطور معنیداری افزایش یافت. تنش شوری اثر کاهنده و معنیداری بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی از جمله محتوای آب نسبی برگ و کلروفیل a، b، کلروفیل کل داشت در حالیکه سبب افزایش نشت یونی شد. با تیمار برگی بوتهها با آسکوربیکاسید، محتوای آب نسبی برگ و کلروفیل a، b، کلروفیل کل بهطور معنیداری افزایش یافتند اما نشت یونی را کاهش داد. با افزایش غلظت کلریدسدیم میزان پرولین و کربوهیدراتهای محلول افزایش یافتند. کاربرد آسکوربیکاسید در شرایط شوری سبب افزایش کربوهیدراتهای محلول شد درحالیکه تأثیر معنیداری بر محتوای پرولین برگ نداشت. پروتئینهای محلول برگ با افزایش شوری کاهش چشمگیری را نشان دادند و با محلولپاشی آسکوربیکاسید افزایش یافتند. براساس نتایج بهدست آمده از این پژوهش میتوان استفاده از آسکوربیکاسید را بهمنظور کاهش اثرات مضر کلرید سدیم بر گیاه توتفرنگی توصیه نمود.
آسکوربیک اسید
تنش شوری
توت فرنگی
2013
08
23
47
56
https://ppt.basu.ac.ir/article_582_67f32ed15c5c0b77a91b9293f138b40d.pdf
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی
2476-6321
2476-6321
1392
5
1
ارزیابی تنوع مورفولوژیک برخی از جمعیتهای لاله وحشی ایران (Tulipa spp. L.) با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیک
داوود
عسگری
علیرضا
بابایی
محمدرضا
نقوی
گل لاله یکی از مهمترین گلهای پیازی در جهان بوده و از پراکنش بالا در بسیاری از مناطق ایران برخوردار است. این جنس از خانواده سوسنیان و نزدیک 100 گونه دارد؛ که از این بین 19 گونه آن از ایران گزارش شده است. در این پژوهش، تنوع مورفولوژیکی 49 جمعیت از 9 گونه گل لاله موجود در ایران که از 12 استان کشور جمعآوری شده بود، ارزیابی شد. نتایج بهدست آمده از تجزیه واریانس صفات مورفولوژیک کمی (ارتفاع کل ساقه، ارتفاع گیاه، قطر ساقه، طول برگ، مساحت برگ، تعداد برگ، طول گلبرگ، مساحت گلبرگ، ارتفاع پرچم، طول مادگی، ارتفاع سوخ، قطر سوخ) ارزیابی شده، نشان داد که اثر گونه و جمعیت در کلیه صفات معنیدار بود و صفات مساحت گلبرگ و طول گلبرگ بهترتیب بیشترین و کمترین ضریب تغییرات را بهمیزان 09/47 و 77/6 نشان دادند. تجزیه خوشهای جمعیتها را به پنج گروه تقسیم نموده و محاسبه ضریب همبستگی دادهها میزان همبستگی بالا و مثبتی را در بین بیشتر صفات مورد مطالعه نشان داد. با توجه به نتایج ضریب همبستگی، بیشترین همبستگی (97%) بین ارتفاع کل ساقه و ارتفاع گیاه بهدست آمد که در سطح 1% معنیدار بود. صفت کیفی رنگ گل نیز میزان تنوع رنگ بالایی در بین گونهها و شدت رنگ متفاوت در درون گونهها را نشان داد. نتایج این پژوهش میتواند در مدیریت نگهداری ژرمپلاسمها و همچنین تعیین ارتباط بین گونهها مفید باشد.
گل لاله
مورفولوژی
تنوع
ضریب همبستگی
ایران
2013
08
23
57
69
https://ppt.basu.ac.ir/article_583_251cedba8b12a8f4ddc07c94d69d0b35.pdf
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی
2476-6321
2476-6321
1392
5
1
تأثیر باکتری های ریزوبیوم و محرک رشد گیاه بر عملکرد و اجزاء عملکرد لوبیا چیتی
علی
افشاری
سیدحسین
صباغ پور
محمدرضا
حاج سیدهادی
هادی
اسدی رحمانی
بهمنظور بررسی تأثیر سویههای مختلف ریزوبیوم و باکتریهای محرک رشد گیاه بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاه لوبیا چیتی، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابعطبیعی شهرستان همدان بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور A شامل باکتریهای Rhizobium legominusarum bv. Phaseoli در 4 سطح (Rb 147، Rb 114، Rb 116 و عدمآغشتگی) و فاکتور B شامل 4 سطح باکتریهای محرک رشد گیاه (Azospirillum lipoferum21، Azotobacter chroococcum5 ،Pseudomonas putida168 و عدم آغشتگی بذر) بود. نتایج نشان داد که سویههای مختلف ریزوبیوم و باکتری محرک رشد گیاه تأثیر معنیداری در سطح احتمال 1 درصد بر روی تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه و شاخص برداشت داشتند، اما اثر معنیداری بر روی تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه و ارتفاع بوته نداشتند. تلقیح گیاه با سویه ازتوباکتر به همراه ریزوبیوم Rb116 توانست 87/42 درصد تعداد غلاف در بوته بیشتری نسبت به شاهد تولید کند. بیشترین شاخص برداشت از تیمار سویه باکتری Rb116 بدون محرک رشد حاصل گردید که 57 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داشت. بیشترین عملکرد (3812 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تلقیح سویههای باکتری ازتوباکتر بههمراه باکتری Rb116 بود که موجب افزایش عملکرد 80 درصدی نسبت به تیمار بدون تلقیح بود.
ریزوبیوم
باکتری های محرک رشد گیاه
عملکرد دانه
اجزاء عملکرد
لوبیا چیتی
2013
08
23
71
81
https://ppt.basu.ac.ir/article_584_cbb9ca40105a1cb6e8124291a0d05768.pdf
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی
2476-6321
2476-6321
1392
5
1
تأثیر تنش کمآبی بر رشد، عملکرد، میزان و ترکیبهای اسانس شمعدانی معطر (Pelargonium graveolens L.)
عبدالحسین
رضایی نژاد
محمد
فیضیان
کبری
سپهوند
بهمنظـور بررسـی اثر سـطوح مخـتلف تنش کمآبی بر رشـد، عمـلکرد، میـــزان و ترکیــبهای اســانس شمعدانی معطر(Pelargonium graveolens L.) ، آزمایشی گلدانی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار انجام شد. تیمارهای تنش عبارت بودند از 100%، 85%، 70% و 55% ظرفیت مزرعهای. نتایج نشان دادند که با کاهش مقدار آب خاک، ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد شاخههای جانبی، عملکرد مادهی تر و خشک در گلدان و عملکرد اسانس کاهش یافت. اگرچه بیشترین میزان اسانس در رطوبت 55% ظرفیت مزرعهای با میزان 04/2 درصد وزن خشک حاصل شد، اما با توجه به کاهش شدید رشد گیاه، عملکرد اسانس در گیاه (065/0 گرم در بوته) در این تیمار کمترین بود. بیشترین عملکرد اسانس در گیاه با مقدار 193/0 گرم در بوته در تیمار100% ظرفیت مزرعهای بهدست آمد. میزان برخی ترکیبهای عمده اسانس ازجمله سیترونلل، سیترونلیل فرمات و ایزو- منتون تحت تأثیر تنش کمآبی قرار نگرفت اما با کاهش میزان رطوبت خاک، میزان آلفا- پینن و لینالول کاهش یافت و میزان 2- فنیل اتیل تیگلات و جرماکرن- دی افزایش یافت. همچنین بیشترین میزان سیس و ترانس- رز اکسید، اسپاتولنول و سیس- سیترونلیل تیگلات و کمترین میزان نرال، ژرانیول و ژرانیل فرمات در رطوبت 55% ظرفیت مزرعهای حاصل شد، اما میزان آنها در رطوبتهای 100%، 85% و 70% در یک سطح آماری قرار گرفت. باتوجه به اثر تنش کم آبی بر کاهش عملکرد پیکر رویشی، با کاهش مقدار آب خاک عملکرد ترکیبات عمده اسانس در هر بوته بهطور معنیداری کاهش یافت.
شمعدانی معطر
تنش خشکی
رشد
عملکرد
ترکیبهای اسانس
2013
08
23
83
94
https://ppt.basu.ac.ir/article_585_9022493a2d0a1ec821362f727a3797f5.pdf
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی
2476-6321
2476-6321
1392
5
1
اثر کاربرد برخی فلزات سنگین در مرحله جوانه زنی و باززایی درون شیشه ای چمن برموداگراس
مینا
تقی زاده
موسی
سلگی
مهدیه
کریمی
طاهره
شاهچراغی
عناصر سنگین از جمله مهمترین آلودهکنندههای محیطزیست در بین آلایندههای خطرناک میباشند. چمنها بهدلیل اینکه بهعنوان پایینترین اشکوب تشکیلدهندهی فضای سبز و در مجاورت نزدیک با این آلایندهها هستند. بهراحتی قادر به جذب آلایندههای ذکر شده میباشند. در این تحقیق تأثیر فلزات سنگین که شامل فلزات ضروری مانند مس، روی و فلز غیرضروری نقره (به دو شکل نیتراتنقره و نانوذرات نقره) در مرحله جوانهزنی بذر و باززایی کالوس در شرایط درون شیشهای برموداگراس مورد بررسی قرار گرفت. غلظتهای فلزات مورد استفاده صفر، 5، 10، 15 و20 میلیگرم در لیتر بودند. نتایج نشان داد که فلزات روی و مس نقش مهمی در مراحل جوانهزنی و باززایی جنینهای سوماتیکی برموداگراس دارد. کاربرد نیتراتنقره موجب تحریک انگیزش ریشه نابهجا بر روی تودههای کالوسی و همچنین رشد ریشه چه در مرحله جوانهزنی شد. همچنین اثر سمیت نانوذرات نقره در تمامی مراحل رشد و نمو برونشیشهای و درونشیشهای برموداگراس مشهود بود.
آلاینده
سولفات روی
سولفات مس
نقره
جنین زایی سوماتیکی
2013
08
23
95
108
https://ppt.basu.ac.ir/article_586_01b4e5c0d31b7145ce8cea70d0218954.pdf
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی
2476-6321
2476-6321
1392
5
1
بررسی تأثیر تلقیح قارچ میکوریز بر سطوح مواد تنظیمکننده ی رشد گیاهی و کیفیت تولید ریزغده در گیاهچههای سیبزمینی
خسرو
پرویزی
فرشاد
دشتی
محمود
اثنی عشری
فرهاد
رجالی
مسعود
بوجار
گیاهچههای حاصل از کشت بافت از دو رقم سیبزمینی (رقمهای آگریا و سانته) در هنگام انتقال به گلخانه با دو گونه قارچ میکوریز (Glomus mosseaeوG. etunicatum) بهصورت مجزا و در مخلوط با هم در قالب آزمایش فاکتوریل و در چهار تکرار مایهکوبی شدند. هشت هفته پس از تلقیح درصد کلونیزاسیون ریشه در گیاهچهها تعیین شد و همچنین از مواد تنظیمکننده رشد داخلی شامل اکسین، سایتوکینین و جیبرلین اندازهگیری به عمل آمد. پس از برداشت، ریزغدههای تولیدی توزین شده عملکرد کل برآورد گردیده و درصد مادهی خشک ریزغده نیز تعیین شد. نتایج نشان داد که مایهی تلقیح قارچ بر درصد کلونیزاسیون، کیفیت تولید ریزغده و میزان مواد تنظیمکننده رشد داخلی (اکسین، سایتوکینین و جیبرلین) در سطح احتمال 1 درصد اثر معنیدار داشت. اثرات متقابل رقم در ارتباط با عملکرد کل در سطح احتمال 1 درصد و تولید جیبرلین و درصد کلونیزاسیون ریشه در سطح احتمال 5 درصد معنیدار شد. با مقایسه میانگین صفات مشخص شد که تلقیح با گونهی G. etunicatum و مخلوط دو گونه بر سطوح هر سه مادهی تنظیمکننده رشد، همچنین بر شدت کلونیزاسیون ریشه و تعداد ریزغدهی تولیدی اثرات مثبتتری نسبت به گونهی G. mosseae داشتند. بیشترین میزان ریزغده در تلقیح با مخلوط دو گونه میکوریز (متوسط تعداد 81/13 عدد ریزغده و وزن متوسط 59/40 گرم در گیاهچه) حاصل گردید که نسبت به کاربرد دو گونه بهتنهایی و تیمار شاهد در سطح 05/0 تفاوت معنیدار داشت. با کاربرد جداگانه هر دو گونه قارچ و نیز مخلوط آنها میزان درصد ماده خشک ریزغده افزایش پیدا کرد که تفاوتها با تیمار شاهد در سطح 05/0 معنیدار شد.
گیاهچه سیبزمینی
همزیستی میکوریزی
مایهکوبی
فیتوهورمون
عملکرد
2013
08
23
109
117
https://ppt.basu.ac.ir/article_587_2e978bc6211b380c76b2379645d74279.pdf