بررسی اثر نوع بسته‌بندی و شرایط انبار بر کیفیت میوه خرما (.Phoenix dactylifera L)، رقم برحی

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 استادیار گروه فیزیولوژی و تکنولوژی پس از برداشت، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، پژوهشکده خرما و میوهای گرمسیری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران

3 دانشیار گروه فیزیولوژی و تکنولوژی پس از برداشت، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، پژوهشکده خرما و میوهای گرمسیری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران

4 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

میوه خرما به دلیل داشتن رطوبت کم و قند بالا ماندگاری بالایی دارد، ولی نوع بسته‌بندی و شرایط نگهداری می‌تواند بر کیفیت میوه موثر باشد. این آزمایش بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به‌منظور بررسی اثر نوع بسته‌بندی (در چهار سطح شامل شاهد، خلاء، دست‌چین در جعبه مقوایی و پرس شده) و دمای نگهداری (سردخانه و دمای اتاق) بر کیفیت ماندگاری میوه خرما، رقم برحی انجام شد. میوه‌ها در مقاطع زمانی 0 (صفر)، 60، 120، 180 و 240 روز پس از نگهداری از نظر خصوصیات کیفی شامل کاهش وزن، تیرگی بافت، غلظت مواد جامد محلول، pH، اسیدیته، غلظت مواد فنولی و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی تجزیه کیفی شدند. نتایج نشان داد که در بسته‌بندی‌های وکیوم و پرس شده تغییرات کیفی میوه به حداقل رسید. برای میوه دست‌چین در جعبه مقوایی علاوه بر کاهش وزن یا جذب رطوبت قابل‌توجه (به‌ترتیب در دمای اتاق و سردخانه)، پایداری و قوام جعبه‌ها نیز تحت تأثیر قرار گرفت. غلظت مواد جامد محلول و pH عصاره تحت تأثیر نوع بسته‌بندی و دمای نگهداری قرار نگرفت ولی در طول 240 روز نگهداری دچار تغییرات قابل‌توجهی شدند. طولانی شدن دوره نگهداری، سبب افزایش غلظت مواد فنولی و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی و تیره‌تر شدن رنگ عصاره شد ولی مقدار رطوبت میوه کاهش یافت. علیرغم عدم تأثیر معنی‌دار نوع بسته‌بندی بر عمده خصوصیات کیفی اندازه‌گیری شده، بیشتر آن‌ها تحت تأثیر شرایط نگهداری به‌طور معنی‌داری تغییر کردند و نگهداری در دمای ۷ درجه سانتی‌گراد توانست مانع از افزایش اسیدیته قابل تیتراسیون، تیرگی بافت و کاهش وزن گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effects of Packaging Type and Storage Conditions on the Quality of Date (Phoenix dactylifera L.), Fruits cv. Barhee

نویسندگان [English]

  • Seyed Mohammad Hassan Mortazavi 1
  • Ahmad Mostaan 2
  • Abdol-Amir Rahnama 3
  • Solaleh Najafi 4
  • Fatemeh Azizollahi 4
1 Associate Professor, Department of Horticultural Sciences, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
2 Assistant Professor, Department of Physiology and Postharvest Technology, Horticultural Science Research Institute, Date Palm and Tropical Fruits Research Center, Agricultural Researc, Education and Extension Organization (AREEO), Ahvaz, Iran
3 Associate Professor, Department of Physiology and Postharvest Technology, Horticultural Science Research Institute, Date Palm and Tropical Fruits Research Center, Agricultural Researc, Education and Extension Organization (AREEO), Ahvaz, Iran
4 MSc Graduated Student, Department of Horticultural Sciences, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

Due to low water and high sugar content, date fruit has long term longevity but fruit quality is affected by type and storing condition. This experiment was done based on complete randomized design with three replications to study the effects of pakaging type and storage condition on the maintenance quality of date fruit cv. Barhee. The fruit of date was prepared in four pakaging types i.e. control (without pakaging), vacuum, hand picked in cardboard box and pressed and then stored in two conditions i.e. room temperature (RT) and cold room (7°C). Fruits were analyzed at days 0, 60, 120, 180 and 240 of storage for quality attributes including weight loss, texture darkening, TSS, pH acidity, total phenolic content and antioxidant capacity. Results showed that in vacuum and pressed packages, changes in fruit quality were minimized. For fruits handpicked in cardboard box, in addition to significant weight loss or moisture absorption (at RT or cold room respectively), consistency of boxes was also affected. However TSS and pH were not affected by package type and storage temperature but during 240 days of storage, considerable changes was seen in these parameters. Increasing the duration of storage time, led to enhanced fruit phenolic content, antioxidant capacity and fruit darkening but fruit water content reduced. Despite the lack of a significant effect of pakaging type on main quality characteristics, most of them affected by storage condition significantly and so storing at 7°C, could prohibit the increase of titratable acidity, texture darkening and weight loss.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Vacum
  • Phenolic content
  • Soluble solids
  • Antioxidant capacity
اشرف‌جهانی، آ. 1381. خرما، میوه زندگی. نشر علوم کشاورزی، 147 صفحه.
عزیزالهی، ف.، مرتضوی، س. م. ح. و نجفی، س. 1390. بررسی تغییرات ترکیبات فنولیک و آنتی‌اکسیدانی چهار رقم خرما در مراحل مختلف نمو. خلاصه مقالات دومین کنگره ملی فیزیولوژی گیاهی ایران، صفحه 346.
گسیلی، ع.، قاسم‌خانی، س. و موسی‌پور، س. 1385. بسته‌بندی صادراتی خرما. دفتر توسعه طراحی و ترویج امور بسته‌بندی. 43 صفحه.
مرتضوی، س. م. ح. 1385. تغییرات فیزیکوشیمیایی در مراحل رشد و رسیدن میوه و تأثیر شرایط مختلف بسته‌بندی بر کیفیت و ماندگاری پس از برداشت خرما (.Phoenix dactylifera L)، رقم برحی. پایان‌نامه دکتری، دانشگاه تربیت مدرس، 146 صفحه.
مرتضوی، س. م. ح.، ارزانی، ک. و برزگر، م. 1385. تأثیر بسته‌بندی خلاء و شرایط اتمسفر تغییر یافته بر ماندگاری و کیفیت میوه خرما (.Phoenix dactylifera L)، رقم برحی. مجله علمی کشاورزی، 29: 125-137.
Al-Farsi, M., Alasalvar, C., Morris, A., Baron, M. and Shahidi, F. 2005. Comparison of antioxidant activity, anthocyanins, carotenoids, and phenolics of three native fresh and sun-dried date (Phoenix dactylifera L.) varieties grown in Oman. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 53: 7592-7599.
Al-Mughrabi, M., Bacha, M. A. and Abdelrahman, A. O. 1995. Effect of storage temperature and duration on fruit quality of three pomegranate cultivars. Journal of King Saud University, Agricultural Sciences, 7: 239-248.
Baloch, M. K., Saleem, S. A., Baloch, A. K. and Baloch, W. A. 2006. Impact of controlled atmosphere on the stability of Dhakki dates. Food Science and Technology, 39: 671-676.
Barreveld, W. H. 1993. Date Palm Products. Agricultural Services Buletin No 101. 216 pp. F.A.O., Rome.
Benzie, I. F. F. and Strain, J. J. 1996. Ferric reducing ability of plasma (FRAP) as a measure of antioxidant power: the FRAP assay. Annual Biochemistry, 239: 70-76.
Biglari, F., Alkarkhi, F. M. and Easa, M. A. 2009. Cluster analysis of antioxidant compounds in dates (Pheonix dactylifera): Effect of long term cold storage. Journal of Agricultural Food Chemistry, 107: 1636-1641.
Chamara, D., Illeperuma, K. and Galappatty, P. T. 2000. Effect of modified atmosphere and ethylene absorbers on extension of storage life of Kolikuttu banana at ambient temperature. Fruits (Paris), 55 (6): 381-388.
Coley, P. D. 1986. Costs and benefits of defense by tannins in a Neotropical tree. Oecologia, 70: 238-241.
Dowson, V. H. W. and Aten, A. 1962. Dates: Handling, Processing and Packing. FAO Agricultural Development Paper 72: 392 pp. F.A.O., Rome.
FAO. 2013. www.fao.org. FAO statistics.
Garcia-Alonso, M., Pascual-Teresa, S. D., Santos-Buelga, C. and Rivas-Gonzalo, J. C. 2004. Evaluation of the antioxidant properties of fruits. Food Chemistry, 84 (1): 13-18.
Glasner, B., Botes, A., Zaid, A. and Emmens, J. 2002 Date harvesting, packinghouse management and marketing aspects. In: Zaid, A. (Ed.) Date palm cultivation. FAO Plant Production and Protection Paper: 156: 237-267.
Kader, A. A. and Hussein, A. M. 2009. Harvesting and post harvest handling of dates. International Center for Agricultural Research in the Dry Areas, pp: 1-15.
Mortazavi, S. M. H., Arzani, K. and Barzegar, M. 2010. Analysis of sugars and organic acids contents of date palm (Phoenix dactylifera L.) Barhee during fruit development. Acta Horticulturea, 882: 793-801.
Salari, R., Karazhiyan, H. and Mortazavi, S. A. 2008. Study the effect of different packaging films on physicochemical properties of different Iranian date during storage. American-Eurasian Journal of Agricultural and Environment Sciences, 3: 485-491.
Slinkard, K. and Singleton, V. L. 1977. Total phenol analyses: automation and comparison with manual methods. American Journal of Enology and Viticulture, 28: 49-55.
Zaid, A. 1983. Date palm cultivation, FAO, Rome, p 300.
Zeuthen, P. and Sorensen, L. B. 2003. Food preservation techniques. CRC Press. 217 p.