واکنش اکوفیزیولوژیکی ارقام سیب‌زمینی به کود زیستی و آبیاری محدود

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه اکوفیزیولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 دانشیار گروه اکوفیزیولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 استاد گروه اکوفیزیولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

4 استادیار، بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران

چکیده

این پژوهش به‌منظور بررسی اثر کود زیستی بر صفات کمی و کیفی سه ژنوتیپ سیب‌زمینی در شرایط تنش و کمبود آب آبیاری در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل اجرا گردید. آزمایش به‌صورت کرت‌های دو بار خرد‌شده (اسپلیت اسپلیت پلات) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. کرت‌های اصلی شامل رژیم‌های آبیاری در سه سطح شامل 1I: آبیاری براساس 100 درصد آب موردنیاز به‌عنوان شاهد، 2I: 80 درصد آبیاری (20% تنش) و 3I: 60 درصد آبیاری (40% تنش)، کرت‌های فرعی شامل ژنوتیپ و کرت‌های فرعی خردشده به نانو کود بیولوژیک ویژه سیب‌زمینی اختصاص یافت. زمان سبز شدن کامل، زمان گل‌دهی، ارتفاع بوته، قطر ساقه اصلی، تعداد ساقه، وزن‌خشک ساقه، وزن‌خشک برگ، مجموع کلروفیل (b+a)، مقدار کاروتنوئید و عملکرد بوته اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که تمامی صفات مورد مطالعه به‌استثناء تعداد ساقه به‌طور معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد تحت تأثیر تیمار آبیاری قرار گرفتند. زمان سبز شدن کامل، زمان گل‌دهی، ارتفاع بوته، قطر ساقه اصلی، تعداد ساقه و عملکرد بوته در بین ژنوتیپ‌ها در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد. اثر متقابل آبیاری و ژنوتیپ فقط در قطر ساقه اصلی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار ظاهر شد. استفاده از کود زیستی سبب افزایش معنی‌دار در تمامی صفات شد و کاربرد کود زیستی میزان عملکرد را در مقایسه با شاهد 10 درصد افزایش داد. بیش‌ترین عملکرد در ژنوتیپ 2-97 و آبیاری کامل حاصل شد. بنابراین کاربرد کود زیستی به‌عنوان مکمل در زراعت سیب‌زمینی توصیه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Ecophysiological Response of Potato Cultivars to Bio-fertilizer and Limited Irrigation

نویسندگان [English]

  • Habib Maralian 1
  • Safar Nasrollahzadeh 2
  • Yaegoob Raiyi 3
  • Davood Hassanpanah 4
1 PhD Student, Department of Eco-Physiology, Faculty of Agriculture, Tabriz University, Tabriz, Iran
2 Associate Professor, Department of Eco-Physiology, Faculty of Agriculture, Tabriz University, Tabriz, Iran
3 Professor, Department of Eco-Physiology, Faculty of Agriculture, Tabriz University, Tabriz, Iran
4 Assistant Professor, Department of Horticulture Crops Research, Agricultural and Natural Resources Research Centre, Ardabil, Iran
چکیده [English]

In order to study the effect of deficit irrigation and bio-fertilizer on potato cultivars, a field experiment was conducted at Ardabil Agricultural and Natural Research Center, Iran, in year 2014. Water deficit stress set as main factor with three levels, I1 (full irrigation), I2 (0.8 full irrigation) and I3 (0.6 full irrigation, three genotypes set as split plot and bio fertilizer set as split split plot based on randomized complete block design with three replications. Adjectives such as emergence and flowering time, plant height, main stem diameter, number of stem, leaf and stem dry weight, chlorophyll and carotenoid content and plant yield were studied. Results indicated that all traits significantly affected by Irrigation treatments, exception number of branches. Emergence, flowering date, plant height, stem diameter, number of branches and plant yield had significant differences among genotypes. Effect of interactions between irrigation and genotype were significant on stem diameter only. Bio fertilizer increased amount of all traits as plant yield increased in 10 percent proportion compared with control. The highest potato yield was obtained in Clone 97-2. The highest yield obtained with full irrigation and potato yield decreased 40 percent by severe water stress compared with control. Therefore using of bio fertilizer recommended as supplement fertilizer for potato.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stress
  • Inoculation
  • Carotenoid
  • Yield

مراجع

احمدی عدلی، ر. 1375. تعیین میزان آب مصرفی سیب­زمینی. گزارش نهایی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل.
اسکندری، ع.، خزاعی، ح.، نظامی، ا.، کافی، م. و مجد آبادی، ع. 1390. تأثیر رژیم آبیاری بر خصوصیات فیزیولوژیکی، عملکرد و کارآیی مصرف آب سیب‌زمینی در شرایط آب و هوایی مشهد. علوم باغبانی، مجله علوم و صنایع کشاورزی، 25: 210-201.
اصغری زکریا، ر. و سیدشریفی، ر. 1387. زراعت و اصلاح سیب­زمینی. انتشارات مهد تمدن. 165 صفحه.
باغانی، ج. 1388. آرایش کاشت و مقادیر آب در سیب­زمینی با آبیاری قطره­ای در مشهد. مجله آب‌وخاک، 23: 159-153.
باقری، ح. ر.، قرینه، م. ح.، بخشنده، ع. م.، طایی، ج.، محنت‌کش، ع. م. و اندرزیان، ب. 1395. بررسی تأثیر تنش کم‌آبی و مقادیر مختلف کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب سیب­زمینی (Solanum tuberosum L.). مجله تنش­های محیطی در علوم زراعی، 9 (1): 14-1.
بهبود، م.، گلچین، ا. و بشارتی، ح. 1391. تأثیر فسفر و باکتری­های محرک رشد سودموناس فلورسنس بر عملکرد و کیفیت گیاه سیب‌زمینی رقم آگریا. مجله آب‌وخاک (علوم و صنایع کشاورزی)، 26: 271-260.
خورشیدی بنام، م. ب.، رحیم­زاده خویی، ف.، میرهادی، م. ج. و نورمحمدی، ق. 1381. بررسی اثرات تنش خشکی در مراحل رشد ارقام مختلف سیب‌زمینی. مجله علوم زراعی ایران، 4: 58-48.
 
شیری جناقرد، م. 1385. تعیین روند رشد و آنالیز برخی از صفات کمی و کیفی سیب‌زمینی در الگوهای مختلف آبیاری قطره‌ای. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی، 93 صفحه.
صادقی، س.، حیدری، غ. ر. و سهرابی، ی. 1394. تأثیر کودهای زیستی و مدیریت حاصلخیزی بر برخی شاخص‌های رشدی دو رقم ذرت دانه‌ای. مجله دانش کشاورزی و تولید پایدار، 25: 60-43.
قلی‌نژاد، ا. و درویش‌زاده، ر. 1394. اثر قارچ میکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد توده‌های محلی کنجد (Sesamum indicum L.) در سطوح مختلف آبیاری. مجله دانش کشاورزی و تولید پایدار، 25: 135-119.
میرشکاری، ب. 1391. اثر تلقیح بذر با کودهای بیولوژیک بر عملکرد غده و اجزای عملکرد سه رقم سیب‌زمینی. مجله دانش نوین کشاورزی پایدار، 8: 86-77.
وزارت جهاد کشاورزی، 1394. آمارنامه کشاورزی، جلد اول، محصولات زراعی، معاونت برنامه­ریزی و اقتصاد. مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت جهاد کشاورزی. 169 صفحه.
Abd Elmouty, M. M., Ali, A. H. and Rizk, F. A. 2001. Potato yield as affected by the interaction between bio-and organic fertilizers. Egyptian Journal of Applied Science, 16 (6): 267-286.
Abd Elvahab, K. and Riaz, P. P. 2006. Sustainable nutrition management of potato under water stress conditions. Egyptian Journal of Agronomy, 13 (3): 21-26.
Abou Hussein, S. D., Eloksh, I. I., Elshorbagy, T. and Elbehairy, U. A. 2002. Effect of chicken manure, compost and biofertlizers on vegetative growth, tuber characteristics and yield of potato crop. Egyptian Journal of Horticulture, 29 (1): 135-149.
Ahmed, A. A., Abd Elbaky, M. M. H., Abd Elaal, F. S. and Zaki, M. F. 2009. Comparative studies of application both mineral and bio-potassium fertilizers on the growth, yield and quality of potato plant. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences, 5 (6): 1061-1069.
Alva, A. K., Ren, H. and Moore, A. D. 2012. Water and nitrogen management effects on biomass accumulation and partitioning in two potato cultivars. American Journal of Plant Sciences, 3: 164-170.
Arnon, D. L. 1994. Copper enzymes in isolated chloroplasts, polyphenol oxidase in Beta vulgaris. Plant Physiology, 24: 1-15.
Ashour, S. A. 1998. Influence of bio-fertilizers and phosphorus application on growth and yield of potato. Journal of Agricultural. Science, 23 (7): 3351-359.
Ati, A. S., Iyada, A. D. and Najim, S. M. 2012. Water use efficiency of potato (Solanum tuberosum L.) under different irrigation methods and potassium fertilizer rates. Annals of Agricultural Science, 57 (2): 99-103.
Ayas, S. 2013. The effects of different regimes on potato (Solanum tuberosum L. Hermes) yield and quality characteristics under unheated greenhouse conditions. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 19 (1): 87-95.
Dadashzadeh, S., Yarnia, M. and Hassanpanah, D. 2013. Effects of nitroxin bio-fertilizer on yield and yield components of potato cultivars in Sarab region. International Journal of Agronomy and Plant Production, 4 (12): 3152-3156.
Demelash, N. 2013. Deficit irrigation scheduling for potato production in North Gondar, Ethiopia. African Journal of Agricultural Research, 8 (11): 1144-1154.
Donnelly, D. J., Coleman, W. K. and Coleman, S. E. 2003. Potato microtuber production and performance: A review. American Journal of Potato Research, 80: 103-115.
Erdem, T., Erdem, Y., Orta, H. and Okursoy, H. 2006. Water-yield relationships of potato under different irrigation methods and regimens. Science of Agriculture, 63 (3): 226-231.
FAO. 2014. FAO Statistics Division. 2014: 11 August. Available in: http://http://faostat.fao.org/ faosat/collections? Subset=agriculture.
FAO. 2015. Available in: www.potatopro.com/world/potato-statistics.
Farag, M. I., Aly Abdalla, M., Mohamed, M. F. and Aboul Nasr, M. H. 2013. Effect of biofertilization on yield and quality of some potato cultivars (Solanum tuberosum L.). International Journal of Agriculture and Food Science Technology, 4 (7): 695-702.
Fernie, A. R. and Willmitzer, L. 2001. Molecular and biochemical triggers of tuber development. Plant Physiology, 127: 1459-1465.
Hassanpanah, D. 2009. Effects of water deficit and potassium humate on tuber yield and yield component of potato cultivars in Ardabil Region, Iran. Research Journal of Environment Science, 3: 351-356.
Hassanpanah, D., Gurbanov, E., Gadimov, A. and Shahriari, R. 2008. Determination of yield stability in advanced potato cultivars as affected by water deficit and potassium humate in Ardabil region, Iran. Pakistan Journal of Biological Sciences, 15: 1354-1359.
Haverkort, A. J., Van de Waart, M. and Bodlaeander, K. B. A. 1990. The effect of early drought stress on numbers of tubers and stolen of potato in controlled and field conditions. Potato Research, 33: 89-96.
Heuer, B. and Nadler, A. 1995. Growth and development of potatoes under salinity and water deficit. Australian Journal of Agricultural Research, 46 (7): 1477-1486.
Hossein, A. K., Fawzy, H. and Radwan, S. 2009. Influence of combined application of organic and inorganic fertilization rates with bio fertilizer on potato under integrated weed managements. National Research Center, Cairo, Egypt.
Irna, A. and Mauromicale, G. 2006. Physiological and growth response to moderate water deficit of off-season potatoes in a Mediterranean environment. Agricultural Water Management, 82: 193-209.
Jefferies, R. A. 1993. Responses of potato genotypes to drought. I. Expansion of individual leaves and osmotic adjustment. Annals of Applied Biology, 122: 93-104.
Kashyap, P. S. and Panda, R. K. 2003. Effect of irrigation scheduling on potato crop parameters under water stressed conditions. Agriculture and Water Management, 59: 49-66.
King, B., Stark, J. and Love, S. 2003. Potato production with limited water supplies. Paper presented at the Idaho Potato Conference. January 22.
Lynch, D. R. and Tai, G. C. 1989. Yield and yield component response of eight potato genotypes to water stress. Crop Science, 29: 1207-1211.
MacKerron, D. K. L. 1985. A simple model of potato growth and yield. I. Validation and external sensitivity. Agricultural and Forest Meteorology, 34: 285-300.
Maralian, H., Nasrollahzadeh, S., Raiyi, Y. and Hassanpanah, D. 2014. Responses of potato genotypes to limited irrigation. International Journal of Agronomy and Agricultural Research, 5 (5): 13-19.
Minhas, J. S. and Bansal, K. C. 1991. Tuber yield in relation to water stress at different stages of growth in potato (Solanum tuberosum L). Journal of Indian Potato Association, 18 (1-2): 1-8.
Mohammadi, G. R., Rostami Ajirloo, A., Ghobadi, M. E. and Najaphy, A. 2013. Effects of non-chemical and chemical fertilizers on potato (Solanum tuberosum L.) yield and quality. Journal of Medicinal Plants Research, 7 (1): 36-42.
Nandekar, D. N., Sawarkar, S. D. and Naidu, A. K. 2006. Effect of bio fertilizers and NPK on growth and yield of potato in Satpura plateau. Potato Journal, 33 (3-4): 168-69.
Onder, S., Caliskan, M. E., Onder, D. and Caliskan, S. 2005. Different irrigation methods and water stress effects on potato yield and yield components. Agriculture and Water Management, 73: 73-86.
Shock, C. C., Zalewski, J. C., Stieber, T. D. and Burnett, D. S. 1992. Impact of early season water deficits on Russet Burbank plant development, tuber yield and quality. American Potato Journal, 69: 793-803.
Singh, U. N. 2013. Effect of bio fertilizers on yield and economic traits of potato at two fertility levels. Hort Flora Research Spectrum, 2 (3): 262-264.
Tabatabai, A., Arshad, M. and Naderi, M. R. 2014. Effect of bio fertilization on yield of potato cultivar Marfona. International Journal of Advanced Biological and Biomedical Research, 2 (2): 272-278.
Verma, R. B., Arbind Kumar, A. and Pathak, S. P. 2013. Studies on nutrient management options in potato. Potato Journal, 40 (1): 72-75.
Yuan, B. Z., Nishyama, S. and Kang, Y. 2003. Effects of different irrigation regimes on the growth and yield of drip-irrigated potato. Agriculture and Water Management, 63: 153-167.
Zahir, Z. A., Arshad, M., Azam, M. and Hussain, A. 1997. Effect of an auxin precursor tryptophan and Azotobacter inoculation on yield and chemical composition of potato under fertilized conditions. Journal of Plant Nutrition, 20 (6): 745-753.
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی
دوره 10، شماره 1
خرداد 1397
صفحه 175-188

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار