تأثیر میکروارگانیسم‌های مؤثر و ورمی‌واش غنی شده همراه با روش‌های مختلف تغذیه گیاهی بر عملکرد روغن آفتابگردان

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه کشاورزی، واحد فراهان، دانشگاه آزاد اسلامی، فراهان، ایران

2 مدرس گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور استان مرکزی، واحد اراک، اراک، ایران

چکیده

استفاده از روش‌های تغذیه تلفیقی گیاهان می‌تواند باعث افزایش کمیت و کیفیت محصولات زراعی گردد. به‌منظور بررسی کاربرد میکروارگانیسم‌های مؤثر بر عملکرد روغن آفتابگردان در سال 1392 آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل روش‌های مختلف تغذیه در چهار سطح: N1: مصرف300 کیلوگرم کود اوره (شاهد)، N2: 150 کیلوگرم کود اوره + 15 تن کود دامی در هکتار، N3: 15 تن کود دامی + کاشت لوبیا بالارونده جهت تثبیت نیتروژن، N4: 150 کیلوگرم کود اوره + کاشت لوبیا بالارونده جهت تثبیت نیتروژن و محلول‌پاشی محرک‌های رشد گیاهی در چهار سطح: B1: مصرف ورمی‌واش، B2: ورمی‌واش غنی‌شده، B3: بیوفرمنت و B4: استفاده از میکروارگانیسم‌های مؤثر+ محلول حاوی تخم بلدرچین بود. نتایج نشان داد که تیمار محلول‌پاشی محرک‌های زیستی تغییر معنی‌داری در برخی صفات مانند تعداد برگ سبز در گیاه، کل بیوماس خشک، شاخص برداشت طبق، عملکرد روغن دانه، وزن هکتولیتر و کار‌آیی مصرف نیتروژن ایجاد کرد. با مقایسه میانگین‌ها مشخص گردید که تیمار (50 درصد تغذیه با کود دامی + 50 درصد تغذیه با گیاه لگوم) با میانگین 72/16 درصد بیش‌ترین و تیمار (50 درصد تغذیه با کود شیمیایی اوره + 50 درصد تغذیه با کود دامی) با میانگین 02/11 درصد کم‌ترین مقدار کارآیی مصرف نیتروژن را داشتند. هم‌چنین در بین سطوح تیمار محرک‌های زیستی هم بیش‌ترین کارآیی مصرف نیتروژن با میانگین 46/15 درصد مربوط به تیمار (محلول‌پاشی میکروارگانیسم‌های مؤثر + محلول حاوی تخم بلدرچین) و کم‌ترین آن با میانگین 59/12 درصد مربوط به تیمار محلول‌پاشی ورمی‌واش غنی‌شده بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Impact of Effective Microorganisms and Enriched Vermiwash with Different Methods of Plant Nutrition on the Oil Yield in Sunflower

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mirzakhani 1
  • Mohammad Reza Davari 2
1 Assistant Professor, Department of Agriculture, Farahan Branch, Islamic Azad University, Farahan, Iran
2 Teacher, Department of Agriculture, Arak Branch, Payame Nour University, Arak, Iran
چکیده [English]

Use of integrated plant nutrition methods could improve the quantity and quality of crops. This study was carried out in order to study of effects of effective microorganisms and enriched vermiwash with different methods of plant nutrition on sunflower yield in during 2013. The experiment was done as a factorial arrangement of treatments, in a randomized complete blocks design with three replications. Treatments consisted of different nutrition methods [N1= 300kg ha-1 Urea (Control), N2= 50% of nutrition by Urea + 50% of nutrition by FAM (15ton ha-1), N3= 50% of nutrition by FAM + 50% of nutrition by nitrogen fixation of Phaseolus sp.), N4= 50% of nutrition by Urea + 50% of nutrition by nitrogen fixation of Phaseolus sp.) and foliar spray of plant bio-stimulants (B1= Foliar with vermiwash, B2= Foliar with enrich vermiwash, B3= Foliar with bioferment, B4= Foliar with effective microorganisms + quail egg). The results indicated that the foliar spray of plant bio-stimulants caused marked changes in characteristics such as number of green leaf, dry biomass, harvest index of head, oil yield, hectoliter weight and nitrogen use efficiency. The maximum and minimum of nitrogen use efficiency (16.72 and 11.02%) were obtained with the (50% of nutrition by animal manure + 50% of nutrition by nitrogen fixation of phaseolus) and (50% of nutrition by animal manure + 50% of nutrition by 150kg ha-1 Urea) treatments, respectively. Furthermore, in the treatments of bio-stimulat levels, the most and least amounts of nitrogen use efficiency with averages of 15.46 and 12.59% were obtained with foliar spray of (effective microorganism + quail egg) and enriched vermiwash, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nutrition methods
  • Nitrogen use efficiency
  • Animal manure
  • Bio-stimulant

مراجع

اکبری، پ.، قلاوند، ا. و مدرس ثانوی، س. ع. م. 1388. اثرات سیستم های مختلف تغذیه و باکتری‌های افزآینده رشد عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی، 2 (3): 134-119.
امیدی اردلی، غ. و بحرانی، م. ج. 1390. تأثیر تنش خشکی، مقادیر و زمان‌های کاربرد نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان در مراحل مختلف رشد. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، علوم آب و خاک، سال پانزدهم. 55: 199-207.
پیرسته انوشه، ه.، امام، ی. و جمالی رامین، ف. 1389.  مقایسه اثر کودهای زیستی با کودهای شیمیایی بر رشد، عملکرد و درصد روغن آفتابگردان در سطوح مختلف تنش خشکی. نشریه بوم‌شناسی کشاورزی‌، 2 (3): 492-501.
جهانبان، ل. و لطفی فر. ا. 1390. بررسی کاربرد میکروارگانیسم های موثر بر کارآیی کودهای شیمیایی و آلی در کشت ذرت. مجله فنآوری تولیدات گیاهی، 11 (2): 52-43. 
حسن زاده، ا. 1381. تأثیر مقدار کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و روغن دانه آفتابگردان در ارومیه. مجله تحقیقات علوم کشاورزی، 2 (1): 33-25.
دانشیان، ج. و جباری، ح. 1388. اثر تنش کم آبی و تراکم گیاهی بر خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد دانه در یک هیبرید پاکوتاه (CMS26×R103)  آفتابگردان به‌عنوان کشت دوم. مجله علوم زراعی ایران، 10 (40): 388-377.
دریایی، ف.، قلاوند، ا.، چایی چی، م. ر. و سروش زاده، ع. 1391. اثر سیستم های مختلف تغذیه با کود سبز و زئوپونیکس بر عملکرد کمی و کیفی آفتابگردان در کشت متوالی. مجله علوم گیاهان زراعی ایران، 43 (2): 268-257.
رفیعی، ف.، کاشانی، ع.، مامقامی، ر. و گلچین، ا. 1384. تأثیر مراحل آبیاری و کاربرد نیتروژن بر عملکرد و برخی خصوصیات مرفولوژیکی هیبرید گلشید. مجله علوم زراعی ایران، 7 (1): 54-44. 
شوقی کلخوران، س.، قلاوند، ا. مدرس ثانوی،  س. ع .م. و اکبری، پ. 1389. اثر نوع کود نیتروژن و مصرف کود زیستی بر عملکرد و کیفیت آفتابگردان. مجله علوم زراعی ایران، (4) 12: 481-467.
صداقت، م.، رزمجو، ج. و امام، ی. 1391. اثر میزان و زمان تقسیط کود نیتروژن در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان. مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی، 2 (6): 30-21.
غلامحسینی، م.، قلاوند، ا.، مدرس ثانوی، س. ع. م. و جمشیدی، ا. 1386. تأثیر کاربرد کمپوست‌های زئولیتی در اراضی شنی، بر عملکرد دانه و سایر صفات زراعی آفتابگردان. مجله علوم محیطی، 5 (1): 36-23.
فنایی، ح. ر.، گلوی، م.، بهرامی، ق. و رمرودی، م. 1391. ارزیابی عملکرد دانه، اجزای عملکرد و درصد روغن ژنوتیپ‌های آفتابگردان در شرایط آب و هوایی سیستان. نشریه زراعت (پژوهش و سازندگی)، 96: 28-22.
قلی نژاد، ا.، آیینه بند، ا.، حسن زاده قورت تپه، ع. برنوسی، ا. و رضایی، ح. 1388. بررسی تأثیر تنش خشکی با سطوح نیتروژن و تراکم بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه و شاخص برداشت رقم ایروفلور آفتابگردان در ارومیه. مجله پژوهش‌های تولید گیاهی، 16 (3): 27-1.
کریمی، ا.، معزاردلان، م.، همایی، م.، لیاقت، ع. و رئیسی، ف. 1386. کارآیی مصرف کود در آفتابگردان با سیستم کود – آبیاری. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال یازدهم. 40 الف: 76-65.
مشرفی، م.، مظاهری، د.، مدنی، ح. و درویش، ف. 1385. بررسی تأثیر تاریخ کاشت و سطوح مختلف نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان در شرایط آب و هوایی کرمان. نهمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات. صفحه 183. 
Chandrasekar, B. R., Ambrose, G. and Jayabalan, N. 2005. Influence of biofertilizers and nitrogen source level on the growth and yield of Echinochloa frumentacea (Roxb) Link. Journal of Agricultural Technology, 1 (2): 223-234.
Costa, C., Stevart, L. M. and Smith, D. L. 2002. Nitrogen effects on grain yield and yield components of early and nonleafy maize genotypes. Crop Science, 42: 1556-1563.
Dey, R., Pal, K. K., Batt, D. M. and Chauhan, S. M. 2004. Growth promotion and yield enhancement of peanut (Arachis hypogaea L.) by application of plant growth promoting rhizobacteria. Microbiology Research, 159: 371-394.
Genchev, A. 2012. Quality and composition of Japanese quail eggs (Coturnix japonica). Trakia Journal of Sciences, 10 (2): 91-101.
Halvorson, A. D., Black, A. L., Krupinsky, J. M., Merrill, S. D. and Tanaka, D. L. 1999. Sunflower response to tillage and nitrogen fertilization under intensive cropping in a wheat rotation. Agronomy Journal, 91: 637-642.
Hamman, J. H. 2008. Composition and Applications of Aloe vera Leaf Gel. Molecules 2008, 13, 1599-1616; DOI: 10.3390/molecules13081599.
Higa, T. 2000. What is EM technology? EM World Journal, 1: 1-6
Izquierdo, N. G. and Aguirreza´bal, L. A. N. 2008. Genetic variability in the response of fatty acid composition to minimum night temperature during grain filling in sunflower. Field Crops Research, 106: 116-125.
Javid, A. and Bajwa, R. 2011. Effect of effective microorganism application on crop growth, yield and nutrition in Vigna radiata L. wilczek in different Soil amendment systems. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 42 (17): 2112-2121.
Kalema, A. J. and Mario C. 2010. Organic fertilizers and bio-ferments (A practical manual for smallholder farmers. Agro Eco Louis Bolk Institute, Eastern Africa Branch - www.louisbolk.org. 30 pages.
Kazi, B. R., Oad, F. C., Jamro, G. H., Jamali, L. A. and Oad, N. L. 2002. Effect of water stress on the growth, yield and oil content of sunflower. Pakistan Journal of Apply Science. 2 (5): 550-552.
Kokalis-Burelle, N., Kloepper, J. W. and Reddy, M. S. 2006. Plant growthpromoting rhizobacteria as transplant amendments and their effects on indigenous rhizosphere microorganisms. Applied Soil Ecology, 31: 91-100.
Lawlor, D. W. 2002. Carbon and nitrogen assimilation in relation to yield: mechanisms are the key to understanding production systems. Journal of Experimental Botany. 53: 773-787
Manna, M. C., Swarup, A., Wanjari, R. H., Mishra, B., and Shahi, D. K. 2007. Long-term fertilization, manure and liming effects on soil organic matter and crop yields. Soil and Tillage Research, 94: 397-409.
Mohammad, S. 1999. Long-term effect of fertilizers and integrated nutrient supply in intensive cropping on soil fertility, nutrient uptake and yield of rice. Agricultural Science, 133: 365-370.
Saeed, M. A. Ishtiaq, A., Uzma, Y., Shazia, A., Amran, W., Saleem, M. and N. ud-Din, 2004. Aloe vera: A plant of vital fignificance. Science Vision, Vol, 9. No.1-2 (Jul - Dec, 2003) & 3-4 (Jan - Jun, 2004): 1-13.
Shyalaja, J., and Swarajyalakshmi, G. 2004. Response of sunflower (Helianthus annuus L.) to conjunctive use of organic and chemical fertilizers on yield and quality parameters. Indian Journal of Dryland Agricultural Research and Development, 19 (1): 88-90.
Sundaravadivelan, C. Isaiarasu, L., Manimuthu, M., Kumar, P., Kuberan, T. and Anburaj, J. 2011. Impact analysis and confirmative study of physico-chemical, nutritional and biochemical parameters of vermiwash produced from different leaf litters by using two earthworm species. Journal of Agricultural Technology, 7 (5): 1443-1457.
Wu, S. C., Cao, Z. H., Li, Z. G., Cheung, K. C. and Wong, M. H. 2005. Effect of biofertilizer containing N fixer, P and K solubilizers and AM fungi on maize growth: A greenhouse trial. Geoderma, 125: 155-166.
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی
دوره 10، شماره 2
آذر 1397
صفحه 57-68

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار