تأثیر محلول‌پاشی عناصرکم‌مصرف بر عملکرد، کیفیت میوه و غلظت عناصر غذایی در لیموترش(Citrus aurantifolia Swingle)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران

چکیده

در بسیاری از باغات مرکبات کشور کیفیت میوه، همچون عملکرد آن، از شرایط مطلوبی برخوردار نیست. شاید یکی از علل این امر به روش تغذیه درختان مرکبات، به‌ویژه در شرایطی که اغلب خاک‌های کشور آهکی می‌باشند، مربوط می‌شود. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی کاربرد عناصر آهن، روی، مس و منگنز به‌صورت محلول‌پاشی بر عملکرد، کیفیت میوه و عناصر غذایی در برگ لیموترش رقم مکزیکن بود. عناصر به‌صورت مجزا و یا تلفیقی از منبع سولفاتی آن‌ها و با غلظت‌های مشخص (3 تا 5 در هزار) در قبل و بعد از گل‌دهی روی شاخ و برگ درختان محلول‌پاشی شدند. برخی از پارامترهای کیفی میوه مانند pH و ضخامت پوست تحت‌تأثیر قرار گرفتند؛ به‌طوری‌که کاربرد سولفات آهن و روی به‌طور جداگانه کاهش معنی‌دار pH میوه را در پی داشت و محلول‌پاشی هم‌زمان سولفات روی و منگنز سبب افزایش ضخامت پوست میوه گردید. استفاده از سولفات مس و منگنز به‌صورت محلول‌پاشی به‌ترتیب باعث افزایش معنی‌دار غلظت مس و منگنز برگ شدند. اگرچه تغذیه درختان لیموترش با عناصر کم‌مصرف به‌روش محلول‌پاشی تأثیری معنی‌دار بر عملکرد نداشت اما سبب بهبود برخی از صفات کیفی میوه گردید؛ به‌طوری‌که pH آب میوه با محلول‌پاشی سولفات آهن و روی به‌ترتیب با غلظت 5 و 3 در هزار به‌طوری معنی‌دارکاهش یافت (به‌ترتیب 181/2 و 186/2) و محلول‌پاشی سولفات منگنز با غلظت 5 در هزار سبب افزایش معنی‌دار آب میوه گردید (37/53 درصد). بنابراین کاربرد سولفات آهن و منگنز به‌صورت محلول‌پاشی با غلظت 5 در هزار و سولفات روی با غلظت 3 در هزار برای افزایش کیفیت میوه لیموترش توصیه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effect of Micronutrients Foliar Application on Yield, Fruit Quality and Nutrients Concentration in Lime (Citrus aurantifolia Swingle)

نویسنده [English]

  • Yaghoob Hosseini
Assistant Professor, Department of Soil and Water Research, Hormozgan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Bandar Abbas, Iran
چکیده [English]

In many citrus orchards fruit quality, such as yield, is not in appropriate status. Perhaps one of the reasons is related to nutrition method of citrus trees, particularly in situations where most soils of country are calcareous. Main purpose of this expriment was the evaluation of iron, zinc, copper and manganese foliar application on yield, fruit quality and nutrient lime leaves. The elements (in sulfate forms) as single or to gether and with detemined concentration (3 to 5 part per thousand) before and after tree flowering were sprayed on the foliage. Some fruit quality parameters were affected by the treatments so that the use of ferrous sulfate and zinc, separately, led to a significant reduction in fruit pH and spraying zinc and manganese substantially increased the thickness of the skin of the fruit.. In general, though nutrition lime trees by spraying with micronutrients did not have significant effect on yield but was improved some fruit quality characteristics; So that the pH of fruit with foliar application of ferrous sulfate and zinc sulfate with concentration of 5 and 3 per thousand, respectively, was decreased significantly (2.181 and 2.186 respectively) and manganese sulfate treatment with concentration of 5 per thousand significantly increased fruit juice (53.37%). Thus the use of iron and manganese sulfate as a concentration of 5 per thousand and spraying zinc sulfate as a concentration of 3 per thousand to increase fruit quality lime is recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Foliar nutrition
  • Sulfat
  • Quality property
  • Fruit pH

مراجع

آمارنامه کشاورزی، جلد سوم: محصولات باغی، 1394. معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی، مرکزفناوری اطلاعات و ارتباطات، وزارت جهاد کشاورزی، تهران.
امامی، ع. 1375. شرح روش‌های تجزیه گیاه (جلد اول). مؤسسه تحقیقات خاک وآب، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، وزارت کشاورزی، تهران، نشریه شماره 982، 128 صفحه.
خلد برین، ب. و اسلام زاده، ط. 1380. تغذیه معدنی گیاهان عالی (ترجمه). انتشارات دانشگاه شیراز، شیراز، 902 صفحه.
رستگار، ح. 1380. بررسی اثر محلول‌پاشی منابع مختلف روی بر عملکرد نارنگی جهرمی. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی، ایستگاه تحقیقات کشاورزی جهرم، مرکز تحقیقات کشاورزی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی، تهران، ایران. 20 صفحه.
عظیمی، م. 1369. مرکبات: کاشت و تغذیه (ترجمه). دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، 248 صفحه.
علی احیایی، م. 1376. شرح روش‌های تجزیه شیمیایی گیاه (جلد دوم). موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، وزارت کشاورزی، تهران، نشریه شماره 1024، 112 صفحه.
علی احیایی، م. و بهبهانی زاده، ع. ا. 1372. شرح روش‌های تجزیه شیمیایی خاک (جلد اول). موسسه تحقیقات خاک وآب، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، وزارت کشاورزی، تهران، نشریه شماره 893، 129 صفحه.
ملکوتی، م. ج. و شهابیان، م. 1377. مصرف بهینه کود برای افزایش عملکرد و بهبود کیفی مرکبات. مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. وزارت جهاد کشاورزی، تهران، 18 صفحه.
ملکوتی، م. ج. و طباطبائی، س. ج. 1376. تغذیه گیاهان از طریق محلول‌پاشی. نشر آموزش کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی، تهران، نشریه فنی شماره 8، 76 صفحه.
ملکوتی، م. ج. و طباطبائی، س. ج. 1378. تغذیه صحیح درختان میوه برای نیل به افزایش عملکرد و بهبود کیفی محصولات باغی در خاک‌های آهکی ایران. نشر آموزش کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی، تهران، 332 صفحه.
ملکوتی، م. ج. و غیبی، م. ن. 1378. تعیین حد بحرانی عناصر غذایی مؤثر در خاک، گیاه و میوه در راستای افزایش عملکرد کمی و کیفی محصولات استراتژیک کشور. نشر آموزش کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی، تهران، 92 صفحه.
Ashkevari, A., Hossein Zadeh, S. H. and Miransari, M. 2010. Potaasium fertilization and fruit production of page citrus on a punsirus rootstock: Quantitative and Qualitative traits. Journal of Plant Nutrition, 33: 1564-1578.
Bark, P. and Chen, Y. 1984. The effect of potassium on iron chlorosis in culcareous soils. Journal of Plant Nutrition, 7: 125-133.
Boaretto, J., Sanchoz-Andoreu, J., Mataix, J. and Juarez, M. 1991. Study on effectivness of chelated micronutrients applied folair fertilization on table grape Cv. Aledo through blad analysis. Sueloy-Planta, 1 (3): 413-424.
Boaretto, R., Boartto, M., Muraoka, T., Nasciment-Filhom, V. F., Tiritan C. S. and Filho, F. A. M. 2002 a. Folair micronutrient application effects on citrus fruit yield, soil and leaf Zn concentrations and 65Zn mobilization within the plant. International Symposium on folair Nutrient. Perennial furit plants, Merano, Italy.
Boaretto, R., Boartto, M., Muraoka, T., Nasciment-Filhom, V. F., Tiritan, C. S. and Filho, F. A. M. 2002b. Folair micronutrient application effects on citrus fruit yield, soil and leaf Zn concentrations and 65Zn mobilization within the plant. Acta Horticulture, 594: 203-209.
Boynton, D. 1954. Nutrition by folair application. Annual Review of Plant Physiological, 5: 31-54.
Christensen, L. P., Kasimatis, A. N. and Jensen, F. L. 1982. Grapevine Nutrition and Fertilization in the San Joaquin Valley. University California Division Agriculure Science Publication, 4087.
Debaje, P. P., Shinde, E. D. and Ingale, H. V. 2011. Effect of plant growth regulators and nutrients on quality of acid lime (Citrus aurantifolia Swingle).The Asian Journal of Horticulture, 6 (1): 253-255.
Erner, Y., Cohen, A. and Magen, H. 1999. Fertilizing for Higher Yield Citrus. 2nd revised ed. IPI Bull. No. 4. International Potash Institute Basel, Switzerland.
Fink, A. 1982. Fertilizers and Fertilization. Weinheim beach, Verlag, Chemie.
Ghosh, S. N. and Basra, K. C. 2000. Effect of zinc, boron and iron spray on yield and fruit quality of sweet orange Cv. Mosambi grown under rainfed laterite soil. Indian Agriculturist, 44 (3/4): 147-151.
Ju Yen, M. 1972. Leaf analysis as a guide to fertilization of citrus tree. Agricultural Research, 21 (4): 250-255.
Kafkafi, U. and Gammer Neuman, K. 1985. Correction of iron chlorosis in peatnut (Arachis hypogea shularmit) by ammonium sulfate and nitrification inhibiter. Journal of Plant Nutrition, 8: 303-309.
Kazi, S. S., Ismail, S. and Joshi, K. G. 2012. Effect of multi-micronutrient on the yield and quality attributes of the sweet orange. African Journal of Agricultural Research, 7 (29): 4118-4123.
Kulkarni, N. H. 2004. Effect of growth regulators and micronutrients on fruit drop, yield and quality in sweet orange (Citrus sinensis Osbeck). Ph.D. Thesis, Marathwada Agricultural University, Parbhani, India.
Lindsay, W. L. 1972. Inorganic Phase Equiilibria of Micronutrients in Soils. In: Mortvedt, J. J., et al. (ed). Micronutrients in Agriculture. Soil Science Society of American, Inc., Madison, WI. PP. 41-57.
Mengle, K. and Kirkby, E. A. 1987. Principal of Plant Nutrition. 4th Edition. International Potash Institute Basel, Switzerland.
Mirzapour, M. H. and Khoshgoftarmanesh, A. H. 2013. Effect of soil and foliar application of iron and zinc on quantitative and qualitative yield of pomegranate. Journal of Plant Nutriton, 36: 55-66.
Murphy, L. S. and Walsh, L. M. 1972. Correction of Micronutrient Deficiencies with Fertilizers. In: Mortvedt, J. J. et al. (Ed.). Micronutrients in Agriculture. Soil Science Society of American Inc., Madison, WI. PP: 347-387.
Neilsen, G. and Hoyt, P. 1990. A comparision of methads to raise zinc concentration of apple leaves. Canadian Journal of Plant Science, 70 (2): 599-603.
Obreza, T. A., Alva, A. K. and Calvert, D. V. 1993. Citrus Fertilizer Management on Calcareous Soils. Circular 1127, Soil and Water Science Department, Florida Cooperative Extension Service, Institute Food Agriculture Science University Florida.
Patel, P. C., Patel, M. S. and Kalyanasundaram, N. K. 1997. Effect of folair sprays of iron and sulfur on fruit yield of chlorotic acid lime. Journal of Indian Society of Soil Science, 45 (3): 529-533.
Patil, V. D. and Malewar, G. U. 1998. Assesment of micronutrient status of export oriented mandarin orchards by soil and leaf analysis. Journal of Indian Society of Soil Science, 46 (1): 151-152.
Penas, E. J. and Wiese, A. 1990. Soybeen Chlorosis Management. Institute of Agriculture and Natural Resources, University of Nebreska.
Rodriguez, A., Martinez, G. and Mazza, D. G. S. 1994. Folair application of zinc in orange (Citrus sinensis) CV. Valencia Late: Momthaly absorption and influence on productivity. Horticultural of Argentina, 13: 61-65.
Roussos, P. A. and Tassis, A. 2011. Effects of girdling, nitrogen, zinc and auxin foliar spray applications on mandarin fruit “Nova” quality characteristics. Emirate Journal of Food Agriculture, 23 (5): 431-439.
Sajid, M., Rab, A., Ali, N., Arif, M., Ferguson, L. and Ahmed, M. 2010. Effect of foliar application of Zn and B on fruit production and physiological disorders in sweet orange cv. Blood orange. Sarhad Journal of Agriculture, 26 (3): 355-360.
Sharma, K. K., Sharma, K. N. and Liayyar, V. 1990. Effect of copper and zinc sprays of leaf nutrient concentration in kinnow mandarin (Citrus reticulate × C. deliciosa). Indian Journal of Agricultural of Science, 60 (4): 278-280.
Shishkanu, G. and Tilova N. 1992. Effect of micronutrient on photosynthetic productivity of peach tree. Bulltin of Acadmic Moldva, 6: 21-25.
Swietlik, D. and Faust, M. 1984. Folair nutrition of fruit crop. Horticultural Reviewes, 6: 287-356.
Swietlik, D. 2002. Zinc nutrition of fruit trees by foliar sprays. Acta Horticulture, 594: 123-129.
Tariq, M., Shari, M., Shah, Z. and Khan, R. 2007. Effect of foliar application of micronutrients on the yield and quality of sweet orange (Citrus sinensis L.). Pakistan Journal of Biological Sciences, 10 (11): 1823-1828.
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی
دوره 10، شماره 2
آذر 1397
صفحه 191-205

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار