بررسی روابط دانه گرده- مادگی در تلاقی دو زیر گونه از سیب¬زمینی زراعی با گونه¬های وحشی آلو تتراپلویید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

2 استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

3 استاد گروه علوم جانوری، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز

چکیده

موفقیت تلاقی­های بین گونه­ای در سیب زمینی­ها عمدتاً بر پایه ناسازگاری پس تخمی بنام تئوری عدد توازنی آندوسپرم (EBN) یا پلوئیدی موثر توجیه می­شود که بر اساس آن دو گونه زمانی با هم تلاقی پذیر خواهند بود که از EBN یک­سانی برخوردار باشند اما علاوه بر این در برخی تلاقی­ها موانع پیش تخمی نیز مشاهده شده است. در این آزمایش تلاقی پذیری چهار گونه آلوتتراپلوئید 2EBN (سولانوم آکول، استولونیفروم، فندلری و هیرتینگی) با 11 کلون متعلق به دو زیر گونه از سیب زمینی­های زراعی اتوتتراپلوئید 4EBN (سولانوم توبرزوم زیرگونه توبروزوم و زیرگونه آندیژنا) از نظر موانع پیش تخمی (رابطه گرده-مادگی) و میوه بندی و بذر دهی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد علاوه بر تفاوت در EBN، ناسازگاری پیش تخمی نیز در این تلاقی­ها شایع است. شیوع ناسازگاری پیش تخمی زمانی که گونه­های وحشی به­صورت والد ماده در تلاقی شرکت داده شدند کمتر از تلاقی­های متقابل بود. در میان گونه های آلوتتراپلوئید سولانوم آکول از کم­ترین قابلیت نفوذ و سد کنندگی برخوردار بود و در بین دو زیر گونه زراعی نیز زیر گونه توبرزوم قابلیت سد کنندگی کمتری داشت. از مجموع 1169 گرده افشانی دو هیبرید از تلاقی توبروزوم × استولونیفروم، یک هیبرید از تلاقی توبروزوم × هیرتینگی و یک هیبرید از تلاقی توبرزوم × فندلری تولید شد. سه هیبرید اول تتراپلوئید و هیبرید آخر هیپوتتراپلوئید تشخیص داده شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Investigation of Pollen-Pistil Relationship in Crosses Between Two Subspecies of Cultivated Potato with Wild Allotetraploid Relatives

نویسندگان [English]

  • Jaber Panahandeh 1
  • Mostafa Valizadeh 2
  • Mahmood Khosroshahly 3
  • Farrokh Rahimzadeh Khoei 2
1 Assistant Professor, Department of Horticultural Sciences, Faculty of Agriculture, University of Tabriz
2 Propessor, Department of Crop Production and Breeding, Faculty of Agriculture, University of Tabriz
3 Professor, Department of Biology, Faculty of Natural Sciences, University of Tabriz
چکیده [English]

The result of interspecific crosses in potato mainly is explained by endosperm balance number (EBN) or effective ploidy hypothesis. However in some of interspecific crosses the pre-zygotic barriers are also functional. In this experiment the crossability of four wild allotetraploid 2EBN, species (Solanum acaule, S. fendlerii, S. hjertingii and S.stoloniferum) with 11 tetraploid clones belonging to two subspecies of S. tuberosum  (ssp. andigena and tuberosum) were investigated. The results indicated that the incidence of pre-zygotic incompatibility were lower when the wild species used as pistilate parents than reciprocal crosses. Among wild allotetraploid species, S. acaule had the lowest penetration and barrier capacity and between the two cultivated subspecies ssp. tuberosum had low barrier capacity as compared with ssp. andigena. Overly from 1169 performed inter-specific inter-EBN crosses four hybrids were obtained, two from stoloniferum × tuberosum, one from hjertingii × tuberosum and one from fendlerii × tuberosu. The first three hybrids were tetraploid (2n = 4x = 48) and the last one was hypotetraploid (2n = 4x-2 = 46).
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • crossability
  • inter-EBN crosses
  • interspecific crosses
  • incompatibility
  • pollination

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار