تنوع و روابط بین صفات رویشی در دانهال‌های حاصل از هیبرید طبیعی بنه‌باغی به‌عنوان یک پایه در پسته

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران

2 دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران

3 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران

4 استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران

چکیده

در برنامه‌های به‌نژادی پایه­های پسته شناخت کافی از نحوه ارتباط و میزان همبستگی صفات با یکدیگر و ارتباط آنها با قدرت رشد پایه دارای اهمیت می‌باشد. بنه­باغی به‌عنوان یک هیبرید بین­گونه­ای طبیعی جنس پسته مطرح است که دارای تنوع وسیعی بین دانهال­های یک توده بذری می‌باشد. به­منظور بررسی تنوع و همبستگی بین صفات مورفولوژیکی آزمایشی بر روی 108 دانهال بنه­باغی حاصل از یک توده بذری طراحی شد و 14 صفت مورفولوژیکی از جمله تیپ رویش اولیه، طول و قطر ساقه، ابعاد برگ و برگچه، تعداد برگ و برگچه و دو صفت فیزیولوژیکی شاخص سبزینگی و فلورسانس کلروفیل ارزیابی شد. براساس نتایج، در بین دانهال‌های بنه‌باغی تنوع مورفولوژیکی بالایی مشاهده شد. دانهال­ها بر­اساس رویش اولیه به دو تیپ­رشدی پسته و بنه تقسیم شدند. در هر دو تیپ ‌رشدی همبستگی مثبت و معنی‌داری بین صفات مرتبط با قدرت رشد دانهال همچون ارتفاع، تعداد برگ، قطر و شاخص سبزینگی مشاهده شد. بر­اساس تجزیه رگرسیون گام به گام در هر دو تیپ­رشدی صفت حجم ساقه و تعداد برگ جزو صفات تأثیرگذار بر قطر و ارتفاع دانهال بودند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Variations and Correlations Among Growth Characteristics in Natural Hybrid Banebaghi Seedlings as a Pistachio Rootstock

نویسندگان [English]

  • Elham Sadeghi Seresht 1
  • Hamid Reza Karimi 2
  • Ali Akbar Mohammadi Mirik 3
  • Majid Esmaelizaheh 4
1 Msc Student, Horticultural Sciences, Department of Horticultural Seinces, Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University, Rafsanjan, Iran
2 Associate Professor, Horticultural Sciences, Department of Horticultural Seinces, Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University, Rafsanjan, Iran
3 Assistant Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University, Rafsanjan, Iran
4 Assistant Professor, Horticultural Sciences, Department of Horticultural Seinces, Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University, Rafsanjan, Iran
چکیده [English]

In pistachio rootstocks breeding, correlation of characteristics and their relationships with plan vigor is very important. Banebaghi is a natural cross of Pistacia subspecies that have a high variation in generated seedlings. In order to study these variations and relationships among morphological characteristics, an experiment was designed with 108 seedlings of Banebaghi. Fourteen growth characteristics such as seedling primary growth type, length and diameter of shoot, leaf and leaflet, dimensions of leaf and leaflet, leaf and leaflet number and two physiological parameters, including chlorophyll index and chlorophyll florescence were evaluated. Based on results, a high morphological variation was observed in Banebaghi seedlings, so that seedlings divided in two groups based on types of growth: pistachio growth type and mastic tree growth type. In both growth types, there were positively and negatively correlations among vigor of seedling and stem length, leaf number, stem diameters and chlorophyll index. Based on stepwise regression analysis, in both growth types stem volume and leaf number influenced the stem length and diameters of seedlings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chlorophyll index
  • Correlation
  • Fluorescence chlorophyll
  • Stepwise regression analysis
پناهی، ب.، اسماعیل پور، ع.، فربورد، ف.، موذن‌پور کرمانی، م. و فریور مهین، ح. 1382. اصول آماده­سازی زمین و کاشت پسته. نشر آموزش کشاورزی، تهران. 58 صفحه.
رستمی­کیا، ی.، فتاحی، محمد. و ایمانی، ع. ا. 1388. بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت‌های بنه با استفاده از صفات مورفولوژیکی برگ و میوه. تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران. جلد 17، شماره 2: 294-284.
Al-saghir, M. 2010. Phylogenetic analysis of the genus Pistacia L. (Anacardiaceae) based on morphological data. Asian Journal of Plant Sciences, 1: 28-35.
Barone, E., Di Marco, L., Marra, F. D. and Sidari, M. 1996. Isozyme and canonical discriminant Analysis to identify pistachio (Pistaciavera L.) germplasm. Horticultural Science, 31: 134-138.
Kafkas, S., Ebru, K. and Perl Treves, R. 2002. Morphological diversity and germplasm survey of three wild Pistacia species in Turkey. Genetic Resources and Crop Evolution, 49: 261-270.
Karimi, H. R., Kafkas, S., Zamani, Z., Ebadi, A. and FatahiMoghadam, M. R. 2009. Genetic relationships among Pistacia species using AFLP markers. Plants Systematics and Evolution, 279: 21-28.
Karimi, H. R., Zamani, Z., Ebadi, A. and Fatahi, M. R. 2009. Morphological diversity of Pistaciaspecies in Iran. Genetic Resources and Crop Evoluation, 56: 561-571.
Karimi, H. R. 2012. Evaluation of the behavior of native Iranian pistachio species as rootstocks. Journal of Nuts, 3: 41-46.
Montgomery, E. G. 1911. Correlation studies in corn. Agricultural Experiment Station of Nebraska, 24: 108-159.
Nikoumanesh, K., Ebadi, A., Zeinalabedini, M. and Gogorcene, Y. 2011. Morphological and molecular variability in some Iranian almond genotypes and related Prunus species and their potentials for rootstock breeding. Scientia Horticulturae, 129: 108-118.
Riazi, G. H., Rahemi, M. and Khanzadeh, S. 1996. Effects of selected pistachio pollen on development and quality of pistachio nuts ofthree commercially grown cultivars. Journal of Plant Nutrition, 19: 635-641.
Vargas, F., Clave, J., Romero, M., Batlle, I. and Rovira, M. 2001. Autogamy studies on almond progenies. Acta Horticulturae, 470: 74-81.
Yap, T. C. and Harvey, B. L. 1972. In heritance of yield components and morpho-physiological traits in barley (Hordeum vulgare L.). Crop Sciences Society of America, 12: 283-286.
Yossefi, B. 2002. Comparative survey of ecological and genetic characteristics of terebinth tree (Pistacia atlantica) population in Kurdestan province. Iranian Journal of Forest and Popular Research, 7: 65-101.