شناسایی و ارزیابی ارقام انگور محلی استان آذربایجان غربی با استفاده از روش¬های آمپلوگرافی و آمپلومتری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 اعضای هیئت علمی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی

2 دانشیار (سابق)گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

3 دانشیار گروه اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

4 مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی

چکیده

به­منظور شناسایی و ارزیابی صفات مختلف ارقام محلی انگور موجود در استان آذربایجان غربی، مطالعه­ای سه ساله ( 1382-1384) در باغ کلکسیون ارقام انگور در ایستگاه تحقیقات باغبانی دکتر نخجوانی انجام شد. ارزیابی صفات از زمان باز شدن جوانه­ها تا هنگام برداشت میوه در هر مرحله فنولوژیکی از برگ جوان، برگ بالغ، گل، شاخه و میوه بر اساس توصیف­نامه (IBPGR) انگور انجام شد. تجزیه داده­های مربوط به صفات کمی بر اساس مدل آماری تجزیه واریانس دو طرفه با در نظر گرفتن سال­های آزمایش به­عنوان تکرار با استفاده از نرم­افزارSAS  انجام شد. نتایج تجزیه واریانس دو طرفه نشان داد که بین50 رقم انگور مطالعه شده تفاوت معنی­داری از نظر کلیه صفات زراعی مانند درصد تشکیل میوه، جوانه زنی گرده و اجزاء عملکرد، سیستم باردهی و زمان رسیدن میوه وجود داشت. هم­چنین تنوع بسیار زیادی در صفات گیاه شناسی نظیر شکل برگ، تعداد لوب برگی، رنگ برگ جوان، شکل سینوس دمبرگی، شکل دندانه حاشیه پهنک، اندازه، شکل و رنگ پوست حبه، میزان رشد رویشی بین ارقام مشاهده شد. بر اساس داده­های مورفولوژیک ارقام مورد بررسی در شش گروه قرار گرفتند. در کلیه گروه­بندی­ها رابطه نزدیک بین ارقام شاهرودی و الحقی، خلیلی سفید و قرمز، و نیز تشابه بالایی بین کشمشی سفید و بی­دانه قرمز، سفید شخ شخ و رجین، تبرزه سفید و قرمز، دسترچین و گزندایی، سایانی و قزل اوزوم ارومیه، جیغ جیغا و سیاه معمولی مشاهده شد. در این مطالعه 47 رقم انگور شناسایی و دو مورد اشتباه در کشت و یک مورد اشتباه در نام­گذاری نیز مشخص گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identification and Evaluation of West Azarbaijan Grape Cultivars by Ampelography and Ampelometery

نویسندگان [English]

  • Hamed Doulati Baneh 1
  • Ali Nazemia 2
  • Syed Abulghasem Mohammadi 3
  • Ghassem Hassani 4
  • Mashhid Hanareh 1
1 Scientific staff of Agriculture and Natural Resources Research Center of West Azerbaijan, Tabriz
2 Associate professor, Department of Horticulture, Tabriz University, Tabriz
3 Associate professor, Department of Plant Breeding, Tabriz University, Tabriz
4 Researcher of Agriculture and Natural Resources Research Center of West Azerbaijan, Tabriz
چکیده [English]

To identification and evaluation of various traits of existing grapevine cultivars in Western Azarbaijan this research was conducted in grape collection of Dr. Nakhjavani Horticultural Research Station for three years. From bud burst to harvest time, at different phonological stages, the shoot, young leaf, mature leaf, flower and fruit characters were recorded based on IPGRI descriptor. Results of variance analysis showed the significant difference among 50 studied cultivars in all traits such as fruit set, pollen germination, bearing system, component of yield and ripening date among cultivars. High diversity in botanical characters such as leaf shape, lobe number, color of young leaf surface, petiole sinus shape, form of teeth, berry size and shape, berry skin color and vegetative growth was observed in cultivars. Based on morphological data all cultivar were grouped in six groups. In all grouping there were a close relation between cultivars of Shahroudi and Alhaghi, Khalili Sefid and Khalili Qermez, Keshmeshi Sefid and Bidaneh Qermez, Sephid Shakhshakh and Rejin, Tabarza Sephid and Tabarza Qermez, Dastarchin and Gazan Daii, Sayani and Qzl Uzum, Jigh jigha and Siyah Mamoli.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Grapevine
  • Descriptor
  • Ampelography and Ampelometry