بررسی تنوع مورفولوژیکی، فنولوژیکی و مقدار اسانس در بابونه آلمانی (Matricaria recutita L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

2 استادیار موسسه جنگل¬ها و مراتع کشور، تهران

3 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

4 استادیار دانشگاه شهرکرد

چکیده

بابونه آلمانی، یکی از مهم­ترین گیاهان دارویی است. این مطالعه به منظور بررسی تنوع صفات مورفولوژیکی، فنولوژیکی و مقدار اسانس روی چهارده جمعیت بابونه تهیه شده از مناطق اصفهان، اردبیل، اهواز، اراک، کرمان، شیراز و زابل انجام شد. چهارده جمعیت بابونه در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان کشت و پانزده صفت مورفولوژیکی، فنولوژیکی و مقدار اسانس آن­ها اندازه­گیری شد. تجزیه واریانس صفات نشان داد که همه صفات مورد بررسی به جز وزن تر هر گل تفاوت معنی­داری را بین جمعیت­ها نشان دادند. ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی صفات تعداد گل در بوته، وزن تر و خشک هر گیاه و مقدار اسانس نسبت به سایر صفات بیش­تر بود. بیش­ترین و کم­ترین قابلیت توارث عمومی صفات به­ترتیب متعلق به صفات تعداد روز تا 50 درصد گل­دهی و روز تا ساقه رفتن بود. مقدار اسانس در بین جمعیت­ها نشان داد که دامنه تغیرات اسانس در بین جمعیت­های مورد بررسی از 24/0 درصد در جمعیت کرمان تا 57/0 درصد در جمعیت شیراز متغیر است. تجزیه خوشه­ای، جمعیت­های مورد مطالعه را در شش گروه قرار داد که به­ترتیب شامل 5، 4، 2، 1، 1 و 1 جمعیت بودند. نتایج هم­چنین نشان داد که تنوع صفات مورفولوژیکی، فنولوژیکی و مقدار اسانس با تنوع جغرافیایی مطابقت ندارد. این نتایج ممکن است در انتخاب جمعیت­ها برای تلاقی جهت ایجاد ارقام مطلوب مفید باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of Morphological, Phenological and Essential Oil Variation in Matricaria recutita L.

نویسندگان [English]

  • Hossein Zeinali 1
  • Valiallah Mozafarian 2
  • Leili Safaii 3
  • Said Davazdah emami 1
  • Sadallah Hooshmand 4
1 Asistant Professor of Isfahan Agriculture and Natural Science Research Center, Isfahan
2 Asistant professor of Research Institute of Forests and Rangelands, Karaj
3 Scientific staff of Isfahan Agriculture and Natural Science Research Center, Isfahan
4 Asistant Professor of Sharekord university, Shahrekord
چکیده [English]

Matricaria recutita is one of the most important cultivated medicinal herbs, particularly in Europe. This study was carried out in order to evaluate morphological, phenological and essential oil variation on fourteen genotypes derived from Esfahan, Arak, Ahwaz, Ardabil, Kerman, Tehran, Shiraz regions. Fourteen genotypes cultivated in complete randomized block design with three replications in Fozveh research farm, Esfahan agriculture research center. Fifteen characters of morphological, phenological and essential oil were measured. Analysis of variance of traits showed significant differences among genotypes for all character except for fresh weight per flower. Coefficient of genotypic and phenotypic variation of number of flower per plant, fresh and dry weight plant and essential oil was higher than other studied character. The highest and the lowest heritability broad sense was belong to number of days to 50 percent flowering and number of days to stem, respectively. Essential oil varied from 0.24% in Kerman genotype to 0.57% in genotype of Shiraz. Cluster analysis divided the genotypes into 6 cluster, each of which having 5, 4, 2, 1, 1 and 1 genotypes. The clustering pattern of the genotypes revealed that geographic diversity was not related to agronomic diversity. These results could be useful in choosing genotypes for intercrossing to develop improved cultivars.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cluster analysis
  • Essential oil
  • Matricaria chamomilla

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار