اثر پرایمینگ و تاریخ کاشت بذر بر‌ ویژگیهای رشد گیاه و عملکرد و اجزای عملکرد دانه ذرت سینگل کراس 260 (فجر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

2 استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

3 دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

چکیده

جهت ارزیابی اثر تاریخ کاشت و پرایمینگ بذر بر شاخص‌های رشد و اجزای عملکرد ذرت سینگل کراس 260، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلو‎ک‎های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1392 و 1393 اجرا شد. سه تاریخ کاشت (20 اردیبهشت، 30 اردیبهشت و 9 خرداد) در کرت‌های اصلی و شش تیمار پرایمینگ بذر (پرایمینگ با آب شرب شهری، هومیوپاتی اوره، سولفات روی، آب مغناطیسی، آمینول فورته و بذرهای پرایم نشده به‌عنوان کنترل) در کرت‎های فرعی قرار داده شدند. نتایج نشان داد که تیمارهای پرایمینگ آب معمولی، هومیوپاتی اوره و سولفات روی در تاریخ کاشت دوم بیش‌ترین میزان سرعت رشد گیاه را داشتند (به‌ترتیب 6/31 و 4/29 و 6/33 گرم در مترمربع در روز). بیش‌ترین عملکرد زیستی و عملکرد دانه در تاریخ کاشت دوم، (به‌ترتیب با19660 و10890 کیلوگرم در هکتار) به‌دست آمد. عملکرد دانه در تیمارهای پرایمینگ فوق به‌ترتیب 18، 15 و 9 درصد بیش‌تر از شاهد (بدون پرایم) بود. بر اساس نتایج این آزمایش، تیمارهای پرایمینگ بذر با آب معمولی، هومیوپاتی اوره و سولفات روی در تاریخ کاشت دوم موجب بهبود شاخص‌های رشد، عملکرد دانه و عملکرد زیستی شدند. هم‌چنین تاریخ کاشت دوم به‌علت داشتن بالاترین عملکرد، مناسب‌ترین تاریخ جهت کاشت ذرت سینگل کراس 260 بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effect of Priming and Sowing Date of Seed on Growth Indices of Plant and yield and Yield Components of seed of Maize Single Cross 260 (Fajr)

نویسندگان [English]

  • Keivan Babaei 1
  • Mehdi Tajbakhsh 2
  • Adel Siosemardeh 3
1 PhD Student, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Urmia University, Urmia, Iran
2 Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Urmia University, Urmia, Iran
3 Associate Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Kurdistan University, Sanandaj, Iran
چکیده [English]

To evaluate the effect of planting date and seed priming in the field on growth, yield components and yield of maize single cross 260, Experiment split plot based on randomized complete blocks with three replications in research farm located in the region of Kurdistan in the years 2013 and 2014 Dehgolan Sarab came into force. Three planting dates (10th, 20th and 30th of May) in main plots and six priming includes priming with tap water, homeopathic priming with urea, priming with zinc sulfate, priming magnetic water, priming with Aminol-Forthe and untreated seeds were placed in sub plots. The results showed that priming treatments with tap water, urea homeopathy and zinc sulfate had the highest crop growth rate at the second planting date. Also the highest biological yield and grain yield were obtained in the second planting date (19660 and 10890kg/ha) respectively. Grain yield in these priming treatments was 18, 15 and 9% higher than control (without priming) respectively. From the results of this experiment it was concluded that seed priming treatments with tap water, urea homeopathy and zinc sulfate on the second planting date improved the growth indices and as a result of grain yield and biological yield. Also, the second planting date due to having the highest yield, the most suitable date for the cultivation of maize 260 in the region of Dehgolan was known,

کلیدواژه‌ها [English]

  • Magnetic water
  • Homeopathic urea
  • Zinc sulfate
  • Biological yield

مراجع

اکبرپوربهره، م.، شریف‌زاده، ف. و باقری، ز.، 1391. تأثیر هیدرو و اسموپرایمینگ بر مؤلفه‌های جوانه‌زنی علف گندمی بلند (Agropyron elongatum) در دما و مدت زمان‌های متفاوت. مجله علوم و تکنولوژی بذر، سال دوم، شماره 3: 47.
امام، ی. و. م. و ثقه‌الاسلامی. ج.، 1384. عملکرد گیاهان زراعی، فیزیولوژی و فرآیندها (ترجمه). انتشارات دانشگاه شیراز. 376 صفحه.
دادرسی، و.، ابوطالبیان، م. ع.، احمدوند، گ. و سیدی، م.،1391. تأثیر پرایمینگ بذر و دور آبیاری بر شاخص­های رشد دو رقم ذرت. مجله دانش زراعت، سال پنجم، شماره 7: 80.
بابائی، ک. 1396. تأثیر تاریخ کاشت و پرایمینگ بذر بر جوانه‌زنی، خصوصیات فیزیولوژیکی، عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت سینگل کراس 260 (فجر) در دهگلان کردستان. پایان‌نامه دکتری. دانشگاه ارومیه، 165-67.
رحیمی مقدم، س.، دیهیم فرد، ر.، صوفی­زاده، س.، کامبوزیا، ج.، نظریان فیروزآبادی ف. و عینی نرگسه، ح.، 1394. تأثیر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد و شاخص­های فیزیولوژیک رشد شش رقم ذرت دانه­ای در کشور. مجله کشاورزی بوم‌شناختی .5 (1): 83-72.
شکاری، ف.، بالجانی، ر.، صبا، ج.، افصحی، ک. و شکاری، ف. 1389. تأثیر پرایمینگ با سالیسیلیک اسید روی خصوصیات رشدی گیاهچه گاوزبان. مجله دانش نوین کشاورزی، سال ششم، شماره 18: 52.
عباس­نژاد، ا.، مجنون حسینی، ن.، توکل افشاری، ر. و شریف­زاده، ف.، 1388. ارزیابی امکان تغییر تاریخ کاشت با استفاده از روش پرایمینگ بذر بر عملکرد دانه و اجزاء آن در نخود. مجله علوم گیاهان زراعی، 40 (1): 13-7.
عدالت‌پیشه، م. ر.، عباس­دخت، ح. و منتظری، ن.، 1388. مطالعه هالو پرایمینگ و هیدرو پرایمینگ بذر بر جوانه­زنی ذرت تحت شرایط تنش شوری و خشکی. مجله الکترونیک کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، 2: 79-67.
محمودیان، ا. و یاوری، م.، 1390. فراوانی علائم ثبت شده در منابع هومیوپاتی در بیماران مراجعه­کننده به مراکز سرپایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجله علوم پزشکی قم. دوره پنجم: 23-18.
موسوی، ر.، ابوطالبیان، م. ع.، سپهری، ع. و مهدی­زاده، ا.، 1390. تأثیر پرایمینگ بذر و تاریخ کاشت بر سبز شدن، عملکرد بیولوژیک و برخی شاخص­های فیزیولوژیک ذرت هیبرید سینگل کراس 260 در شرایط همدان. مجله علوم گیاهان زراعی، 43 (1): 46.
Abasnejad, A., Majnon Hosainy, N. Tavakol Afshari, R. and Sharifzadeh, F. 2009. Evalution of changing sowing date on seed yield and yield companent of chickpea. Iranian Journal of Field Crop Science, 40 (1): 7-13.
Abdulrahmani, B., Ghassemi-Golezani, K., Valizadeh, M. and Feizi-Asl, V. 2007. Seed priming and seedling establishment of barley (Hordeum vulgare L.). Journal of Food Agriculture and Enviroment, 5: 179-184.
Afzal, I., Basra, S. M., Ahmad, A. and Iqbal, A. 2002. Effect of different seed vigour enhancement techniques on hybrid maize (Zea mays L.). Journal of Agriculture Science, 39: 109-112.
Afzal, I., Basra, S. M. A., Shahid, M., Farooq, M. and Saleem, M., 2008. Priming enhances germination of spring maize (Zea mays L.) under cool conditions. Seed Science and Technology, 36 (2): 497-503.
Aldesuquy, H. S., 2012. Seed Physiology. Lambert Academic Publishing. 231 pp.
Arif, M., 2005. Effect of seed priming of emergence, yield and storability of soybean. A thesis submitted to NWFP Agricultural University, Peshawar in Partial Fulfillment of the Requirement for the Degree of Doctor of Philosophy in Agriculture, 65-95.
Ashraf, M. and Foolad, M. R., 2005. Pre-sowing seed treatment approach to improve germination growth and crop yield under saline and none-saline conditions. Advances in Agronomy, 88: 223-271.
Azizi, F. and Mahrokh, A., 2012. The Effect of plant density in planting dates on growth indices, yield and yield components of sweet corn KSC403su varieties. Iranian Journal Field Crops Research, 10: 773-764.
Bakht, J., Shah, R., Shafi, M. and Amankhan, M., 2010. Effect of various priming sources on yield and yield components of maize cultivars. Paskistan Journal Botany. 42: 4123 - 4131.
Bonato, C. M. and Da Silva, E. P., 2003. Effect of the homeopathic solution Sulphur on the growth and productivity of radish. Maringá, 25 (2): 259-263.
Bradford, K. J. and Bewley, J. D., 2003. Seed: biology, technology, and role in agriculture. In "Plants, genes, and crop biotechnology, By: Chrispeels, M. J. and Sadava, D. E., (sds). Jones and Bartlett Publishers, Canada.
Castro Palacio, J. C., Morejon, L. P., Velazquez Abud, L. and Govea. A. P., 2007. Stimulation of Pinus tropicalis M. seeds by magnetically treated water. Int. Agrophys, 21: 173-177.
Chandrakumar, K., Halepati, A. S., Desai, B. K. and Pujari, B. T 2006. Influence of intergrated management of nutrients on growth and productivity of wheat. Karnataka journal of Agricultural Sciences, 32: 501-509.
Demir Kaya, M., Okçu, G., Atak, M., Çikili, Y. and Kolsarici, Ö., 2006. Seed treatment to overcome salt and drought stress during germination in sunflower (Helianthus annuus L.). European Journal of Agronomy, 24: 291-295.
Egli, D. B. and Bruening, W. P., 2000. Potential of early-maturing soybean cultivars in late planting. Agronomy Journal, 92: 532-537.
FAO. 2014. FAO statistical yearbook. Available at: http://faostat. fao. org
Farooq, M., Aziz, T., Wahid, A., Lee, D. J. and Siddique, K. H. M., 2009. Chilling tolerance in mize, agronomic and physiological approaches. Crop Pasture Science, 60: 501-516.
Farooq, M., Basra, S. M., Rehman, H. and Saleem, B., 2008. Seed priming enhances the performance of late sown wheat (Triticum aestivum L.) by improving chilling tolerance. Journal Agronomy Crop Science, 194, 55. 60.
Farooq, M., Basra, S. M. A., Wahid, A., Ahmad, N. and Saleem, B. A., 2009. Induction of drought tolerance in rice (Oryza sativa L.) by exogenous application of salicylic acid. Journal of Agronomy and Crop Science, 195: 237-246.
Farooq, M., Basra, S. M. A., Warraich, E. A. and Khaliq, A., 2006. Optimization of hydropriming techniques for rice seed invigoration. Seed Science Technology, 34: 529- 534.
Farshidfar, E., Mohammadi, R. and Sutca, J., 2002. Association between field of drought tolerance in wheat diosmotic addition.
Gawronaka, H. 2008. Biostimulators in modern agriculture (general aspects). Arysta Life Science. Published by the editorial House Wies Jutra, Limited. Warsaw, 7, 25. pp: 89.
Ghiyasi, M., Zardoshty, M. R., Fayyazmoghadam, A., Tajbakhsh, M. and Amirnia, R. 2008. Effect of osmopriming on germination and seedling growth of corn (Zea mays L.) seeds. Research Journal of Biological Science, 3 (7): 779-782.
Gupta, S. C., 1985. Predicting corn planting dates for malboard and no-tillage in the corn belt. Agronomy Journal, 77: 446-455.
Harris, D., Pathan, A. K., Gothkar, P., Joshi, A., Chivasa, W. and Nyamudeze, P. 2001. On-farm seed priming: using participatory methods to revive and refine a key technology. Agricultural Systems, 69: 151-164.
Harris, D., Raghuwenshi, B. S., Gangwar, J. S., Singh, S. C., Joshi, K. B., Rashid, A. and Hollington, P. A. 2001. Participatory evaluation by farmers of on-farm seed priming in wheat in India, Nepal and Pakistan. Exprimental Agricalture, 37: 403-415.
Harris, D., Rashid, A., Miraj, G., Arif, M. and Shah, H. 2007. Priming seeds with zinc sulphate solution increases yield of maize (Zea mays L.) on zinc-deficient soils. Field Crops Reserch, 102: 119-127.
Harris, D., Rashid, A., Hollington, P. A., Jasi, L. and Riches, C., 2002. Prospects of improving maize yields with ‘on-farm’ seed priming. In: Rajbhandari, N. P., Ransom, J. K., Adikhari, K., Palme, R. A. F. E. (Eds.), “Sustainable Maize Production Systems for Nepal: Proceedings of a Maize Symposium held”. Kathmandu, Nepal, December 3-5, 2001. NARC and CIMMYT, pp. 180-185.
Hashemi-Dezfouli, A. and Herbert, S. J., 1992. Intensifying plant density response of corn with artificial shade. Agronomy Journal, 84: 547-551.
Hashemi-jozei, M., 2002. Effect of planting date on growth and development stages of some crops and physiological characteristics of five soybean cultivars in the second culture. Journal of Agronomy Sciences of Iran, 3(4): 49-59.
Hassanpanah, D., Gurbanov, E. Gadimov, A. and Shahriari, R., 2008. Shortening transplantation periods of potato plantlets by use of potassium humate and kadostim and their effects on mini-tuber production. Pakestan Journal of Biology Science, 15: 1370-1374.
Hunt, R., 1978. Plant Growth Analysis. Edward Arnold, London. p. 37.
Inhoit, A. A. and Carter, P. R., 1987. Planting date and tillage effects on corn following corn. Agronomy Journal, 79: 746-751.
Koochaki, A. and Nasiri Mahallati, M. 1992. Crop ecology. Jihad-e- Daneshgahi of Mashhad University Press. 291 pp.
McDonald, M. B. 2000. Seed priming. In “Seed Technology and Biological Basis” (M. Black and J.  D. Bewley, Eds.), PP.287-325Sheffield Academic press Ltd., Sheffield.
Murungu, F. S., Chiduza, C., Nyamugafat, P., Clark, L. J., Whalley, W. R. and Finch-Savage, W. E., 2004. Effects of ‘on-farm seed priming’ on consecutive daily sowing occasions on the emergence and growth of maize in semi-arid Zimbabwe. Field Crops Research, 89: 49-57.
Rymen, B., Fiorani, F., Kartal, F., Vandepoele, K., Inz, D. and Beemster, G. T. S. 2007. Cold nights impair leaf growth and cell cycle progression in maize throught transcriptional changes of cell cycle genes. Plant Physiology, 143 (3): 1429-1438.
Roy, N. K. and Srivastava, A. K., 2000. Adverse effect of salt stress conditions on chlorophyll content in wheat (Triticum aestivum L.) leaves and its amelioration through pre-soaking treatments. Indian Journal Agriculture Science, 70: 777-778.
Ruan, S., Xue, Q. and Tylkowska, K., 2002. The influence of priming on germination of rice (Oryza sativa L.) seeds and seedling emergence and performance in flooded soil. Seed Science and Technol, 30: 61-67.
Subedi, K. D. and Ma, B. L., 2005. Seed priming does not improve corn yield in a humid temperate environment. Agronomy Journal, 97: 211-218.
Sudhir, P. and Murthy, S. D. S., 2004. Effects of salt stress on basic processes of photosynthesis. Photosynthesis, 42: 481-486.
Tollennar, M. and Dwyer, L. M., 1999. Physioloy of maize. In: D. L. Smith and Hamel, C. (eds.). Crop Yield, Physiology and Processes, Berlin: Springer Verlag, 169-204.
Yordanov, I., Velikova, V. and Tsonev, T., 2003. Plant responses to drought and stress tolerance. Bulg. J. Plant Physiol. Special issue 187-206.
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی
دوره 11، شماره 2
آذر 1398
صفحه 193-209

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار