اثر دگرآسیبی عصاره آبی نرگس شیراز (Narcissus tazetta L.) بر ویژگی های جوانه‌زنی بذر و رشد علف‌های هرز تاج خروس (Amaranthus retroflexus L.) و خرفه (Portulaca oleracea L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

2 دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

3 مربی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی اثرات دگرآسیبی عصاره آبی پیاز و برگ نرگس شیراز (Narcissus tazetta L.) بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر و رشد علف‌های ‌هرز تاج خروس  (Amaranthus retroflexus L.)و خرفه (Portulaca oleracea L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط آزمایشگاه و گلخانه در سال 1396 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل اندام نرگس در دو سطح (برگ و پیاز) و غلظت عصاره در چهار سطح (صفر، 1، 2 و 3 درصد وزنی- حجمی( بود. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که عصاره برگ و پیاز نرگس باعث کاهش درصد جوانه‌زنی بذور تاج خروس شدند ولی بر درصد جوانه‌زنی خرفه تأثیر معنی‌داری نشان ندادند. غلظت 3 درصد از عصاره­های پیاز و برگ درصد جوانه‌زنی تاج خروس را به‌ترتیب 97 و 93 درصد در مقایسه با شاهد کاهش دادند. هم‌چنین سرعت جوانه‌زنی بذور تاج خروس و خرفه تحت تأثیر غلظت 3 درصد عصاره نرگس، به‌ترتیب 97 و 53 درصد در مقایسه با شاهد کاهش یافت. نتایج گلخانه‌ای نشان داد که کاربرد عصاره نرگس باعث کاهش طول ریشه، ارتفاع گیاه، وزن خشک ریشه، شاخساره و کل تاج خروس و خرفه شد. غلظت 3 درصد از عصاره­های پیاز و برگ، ارتفاع گیاه تاج خروس را به‌ترتیب 66 و 60 درصد در مقایسه با گیاهان شاهد کاهش دادند. هم‌چنین غلظت 3 درصد عصاره، وزن خشک کل تاج خروس و خرفه را به‌ترتیب 73 و 90 درصد در مقایسه با شاهد کاهش داد. نتایج این تحقیق نشان داد که می‌توان از اثرات دگرآسیب عصاره پیاز و برگ نرگس برای کنترل بیولوژیکی این دو علف‌ هرز استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Allelopathic Effects of Narcissus (Narcissus tazetta L.) Aqueous Extract on Seed Germination Characteristics and Growth of Redroot Amaranth (Amaranthus retroflexus L.) and Common Purslane (Portulaca oleracea L.)

نویسندگان [English]

  • Hassan Bayat 1
  • Ali Naseri Moghadam 2
  • Mohammad Hossein Aminifard 1
  • Ali Rahimi 3
1 Assistant Professor, Department of Horticultural Sciences, Faculty of Agriculture, University of Birjand, Birjand, Iran
2 MSc Student, Department of Horticultural Sciences, Faculty of Agriculture, University of Birjand, Birjand, Iran
3 Instructor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, University of Birjand, Birjand, Iran
چکیده [English]

In order to evaluate the allelopathic effects of bulb and leaf aqueous extracts of narcissus (Narcissus tazetta L.) on seed germination characteristics and growth of two weed species,  redroot amaranth (Amaranthus retroflexus) and common purslane (Portulaca oleracea), a factorial experirent based on completely randomized design was conducted with three replications at University of Birjand Research Laboratory and Greenhouse, in 2017. Experimental treatments included narcissus organs (leaf and bulb) and extract concentrations (0, 1, 2 and 3% w/v). The laboratory results showed that leaf and bulb extracts of narcissus reduced seed germination percentage of redroot amaranth, but had no significant effect on seed germination percentage of common purslane. Results showed that 3% concentration of leaf and bulb extracts of narcissus reduced seed germination percentage of A. retroflexus by 97 and 93% compared to the control, respectively. Germination rate of redroot amaranth and common purslane seeds decreased under concentration of 3% of extract by 97 and 53% compared to the control, respectively. The results of greenhouse experiment showed that the application of narcissus extract decreased root length, plant height and dry weight of root, shoot and their total in redroot amaranth and common purslane. The concentration of 3% of bulb and leaf extracts decreased plant height of redroot amaranth by 66% and 60%, repectively compared to the control plants. Also, the concentration of 3% of the extract decreased total dry weight of redroot amaranth and common purslane by 73 and 90% compared to control plants, respectively. The results of this study showed that the allelopathic effects of leaf and bulb extract of narcissus can be used to biological control of these two weeds.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Plant height
  • Leaf
  • Bulb
  • Greenhouse