ارزیابی ویژگی‌های فندقه در نژادگان‌های برتر گردوی کلکسیون ذخایر ژنتیکی استهبان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، شیراز، ایران

2 کارشناس، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، شیراز، ایران

چکیده

هدف این پژوهش، ارزیابی ویژگی‌های 110 نژادگان برتر گردو در ایستگاه تحقیقات درختان چندمنظوره استهبان بود. ویژگی‌های ظاهری فندقه، ضخامت پوسته چوبی، وزن فندقه، وزن مغز، درصد مغز، رنگ مغز، میزان گوشتی بودن مغز، پرشدن کامل‌ فندقه، آسانی جدا شدن مغز از پوسته چوبی مهم‌ترین ویژگی‌های مورد ارزیابی بودند. نتایج نشان داد که میانگین وزن هر فندقه با پوسته چوبی از 4/7 تا 9/17 گرم، میانگین وزن مغز هر فندقه از 7/3 تا 2/8 گرم و درصد مغز از 6/35 تا 6/60 متغیر و شاخص گرد بودن از 73/0 تا 08/1 متفاوت بود. رنگ مغز و رنگ پوسته چوبی به‌ترتیب در 2/68 و 4/56 درصد نژادگان‌ها روشن، جدا شدن مغز از پوست در 4/56 درصد نژادگان‌ها راحت، پر بودن مغز در 9/50 درصد نژادگان‌ها خوب و گوشتی بودن مغز در 70 درصد نژادگان‌ها متوسط بود. وزن متوسط مغز هر فندقه همبستگی مثبت و معنی‌داری با طول، قطر، پهنا و وزن متوسط هر فندقه نشان داد. ضریب همبستگی بین درصد مغز و وزن مغز در هر فندقه (439/0)، درصد مغز و پر بودن فندقه (253/0)، هم‌چنین درصد مغز و گوشتی بودن مغز (224/0)، مثبت و معنی‌دار بود. بر اساس شاخص‌های ارزیابی شده، نژادگان‌های 5، 7، 8، 15، 23، 29، 34، 42، 49، 107، 108 و 109 به‌عنوان نژادگان‌های امیدبخش برای تولید گردو پیشنهاد می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Nut traits in Superior Persian Walnut (Juglans regia) Genotypes of Estahban Genetic Resources Collection

نویسندگان [English]

  • Yousef Ali Saadat 1
  • Parviz Zandi 2
  • Alireza Abbasi 2
  • Leila Sayah 2
  • Abbas Nemati 2
1 Associate Professor, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Training Centre, Shiraz, Iran
2 Expert, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Training Centre, Shiraz, Iran
چکیده [English]

This research was carried out to evaluate the traits of 110 superior Persian walnut genotypes in Estahban Genetic Resources Collection. Nut morphology, shell thickness, nut weight, kernel weight, kernel percentage, kernel color, kernel plumpness, kernel fill and ease of removal of kernel were evaluated. Great variability was observed among genotypes for evaluated traits of nuts. Results showed that in shell weight and kernel weight per nut varied between 7.4-17.9 and 3.7-8.2 g respectively. Kernel percentage varied between 35.6-60.6 and roundness index of nuts among evaluated genotypes varied between 0.73 -1.08. Kernel and shell color of 68.2 and 56.4 percent of genotypes was light respectively. Removal of kernel in 56.4 percent of genotypes was easy, kernel fill in 50.9 percent was well, and kernel plumpness in 70 percent of genotypes was moderate. Average kernel weight per nut showed a positive and significant correlation with average in shell weight and length, diameter and depth of nuts. Correlation coefficient of kernel percentage, kernel fill and kernel plumpness was positive and significant. Based on the results of evaluated traits, genotypes number 5, 7, 8, 15, 23, 29, 34, 42, 49, 107, 108 and 109 are introduced as promising genotypes for nut production.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kernel weight
  • Kernel percentage
  • Roundness index
  • Shell thickness

مراجع

ابراهیمی، ع.، فتاحی‌مقدم، م. ر.، زمانی، ذ. و وحدتی، ک. 1388. بررسی تنوع ژنتیکی 608 ژنوتیپ بذری گردو (Juglans regia) و انتخاب برخی از ژنوتیپ‌های دارای صفات برتر. مجله علوم باغبانی ایران، 40: 94-83
احتشام‌نیا، ع.، شریفانی، م.، وحدتی، ک.، عرفانی‌مقدم، و.، موسوی‌زاده، ج. و محسنی پورتکلو، س. 1388. بررسی تنوع مورفولوژیکی توده‌های گردوی بومی مناطق مختلف استان گلستان. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، 5: 48-29.
احمدی، ک.، قلیزاده، ح.، عبادزاده، ح. ر.، حاتمی، ف.، حسین‌پور، ر.، کاظمی‌فرد، ر. و عبدشاه، ه. 1395. آمارنامه کشاورزی، جلد 3، محصولات باغبانی، وزارت جهاد کشاوری، معاونت برنامه ریزی و اقتصادی، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات. تهران، 240 صفحه.
اداره کل هواشناسی استان فارس 1390. داده‌های ایستگاه هواشناسی سینوپتیک استهبان، بازه زمانی 1389-1382.
پارسا، ج.، گریگوریان، و.، طلایی، ع. و خلیقی، ا. 1380. بررسی‌های مقایسه‌ای صفات مورفو- بیولوژیکی در توده‌ای از گردوهای ایرانی (Juglans regia L.) برای انتخاب نژادگان‌های برتر. مجله علوم و فنون باغبانی ایران، 2: 108-95.
حسنی، د.، عـاطفی، ج.، حـقجویـان، ر.، دسـتجردی، ر.، کـشاورزی، م.، مظفـری، م. ر.، سلیمانی، ا.، رحمانیان، ع.، نعمت‌زاده، ف. و مالمیر، ع. 1391الف. جمال، رقم جدید گردوی ایرانی برای کاشت در مناطق معتدل سرد ایران. مجله به‌نژادی نهال و بذر، 28: 525-527.
حسنی، د.، عـاطفی، ج.، حـقجویـان، ر.، دسـتجردی، ر.، کـشاورزی، م.، مظفـری، م. ر.، سلیمانی، ا.، رحمانیان، ع.، نعمت‌زاده، ف. و مالمیر، ع. 1391 ب. دماوند، رقم جدید گردو به‌عنوان گرده‌دهنده برای ارقام و ژنوتیپ‌های گردوی ایرانی. مجله به‌نژادی نهال و بذر، 28: 531-529.
حق‌جویان، ر.، قره‌یاضی، ب.، صانعی شریعت پناهی، م. و خلیقی، ا. 1384. بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های گردوی مناطق مختلف کشور با استفاده از نشانگر مورفولوژیک کمی. مجله پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی، 69: 30-22.
ساریخانی خرمی، س.، ارزانی، ک. و روزبان،. م.ر. 1391. شناسایی و گزینش دوازده ژنوتیپ برتر و امیدبخش گردو در استان فارس. مجله به‌نژادی نهال و بذر، 1-28: 296-277.
سعادت، ی. ع. و زندی، پ. 1380. شناسایی و ارزیابی درختان برتر گردو در استان فارس. مجله پژوهش و سازندگی، 52: 18-14.
سعادت، ی. ع. و زندی، پ. 1385. گزارش نهایی طرح پژوهشی ایجاد کلکسیون و حفظ ذخایر ژنتیکی درختان برتر گردو در استان فارس. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، شماره ثبت 128/86، 30 صفحه.
طباطبایی، م.، دهلوی، ا. و احمدی، ع. ر. 1377. گردو، هیکوری و پکان. چاپ دوم. انتشارات جهاد دانشگاهی، تهران، ایران. 406 صفحه.
قاسمی، م.، ارزانی، ک.، حسنی، د. و قاسمی، ش. 1390. تنوع در خصوصیات میوه 12 ژنوتیپ گردو (Juglans regia L.) در استان مرکزی. فصلنامه علوم و صنایع غذایی، 8: 68-63.
موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، 1386. دستورالعمل ملی آزمون‌های تمایز، یکنواختی و پایداری در گردو، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، تهران، 34 صفحه.
محمدی، ع.، وحدتی، ک.، عبدوسی، و.، نجف‌آبادی، ف. و محمودی، م. ج. 1394. شناسایی برخی ژنوتیپ‌های برتر گردوی استان لرستان و گزینش ۵۴ ژنوتیپ برتر. مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی، 5: 36-25.
موسوی، ا.، تاتاری، م.، مرادی، ح. و حسنی، د. 1394. ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های برتر گردو براساس خصوصیات پومولوژیک و فنولوژیک در استان چهارمحال و بختیاری. مجله به‌نژادی نهال و بذر، 1-31: 389-365.
وحدتی، ک. 1388. گزارشی از آخرین رهیافت‌های تحقیقاتی گردو در کشور. خلاصه مقالات ششمین کنگره علوم باغبانی ایران، دانشگاه گیلان، رشت، ایران، 531-530.
Akca, Y. and Ozungun, S. 2004. Selection of late leafing, late flowering, laterally fruitful walnut (Juglans regia) types in Turkey. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 32: 337-342.
Atefi, J 1990. Preliminary research of Persian walnut and correlation between pair characters. Acta Horticulturae, 284: 97-104.
Atefi, J. 1997. Study on phenological and pomological characters on walnut promising clones in Iran. Acta Horticulturae, 442: 101-108.
Britton, M.T., Leslie, C.H., McGranahan, G.H. and Dandekar, A.M. 2007. Walnuts, In: Pua, E.C. and Davey, N.R., (Eds.). Biotechnology in Agriculture and Forestry, 60: 349-370.
Eskandari, S., Hassani, D. and Abdi, A. 2006. Investigation on genetic diversity of Persian walnut and evaluation of promising genotypes. Acta Horticulturae, 705: 159-166.
Forde, H. I. and McGranahan, G. H. 1996. Walnuts. In: Fruit Breeding, Volume III: Nuts, In: Janick, J. and Moore, J. N. (Eds.). (pp. 241-273). Purdue University Press, West Lafayette, Indiana.
Germain, E. 1993. The Persian walnut in Iran. NUCIS Newsletter, 1: 5-6.
Germain, E. 1997. Genetic improvement of the Persian walnut (Juglans regia L.). Acta Horticulturae, 442: 21-32.
IPGRI. 1994. Descriptors for walnut (Juglans spp.). International Plant Genetic Resources Institute, Rome, Italy, 51p.
Labavitch, J.M. and Polito, V.S. 1985. Fruit growth and development, In: D.E. Ramos (Ed.). Walnut orchard management. University of California, Davis. pp. 90-94.
McGranahan, G. and Leslie, C. 1990. Walnuts (Juglans). Acta Horticulturae, 290: 907-951.
Sharma, S.D. and Sharma, O.C. 2001. Studies on variation in nut and kernel characters and selection of superior walnut seedlings (Juglans regia L.) from Garsa and Jogindernagar area of Himachal Pradesh. Acta Horticulturae, 544: 47-50.
Solar, A. and Stamper, F. 2006. Evaluation of some perspective walnut genotypes in Slovenia. Acta Horticulturae, 705: 131-137.
Sutyemez, M. and Kaska, N. 2006. Comparison of the behavior of some locally selected genotypes and local and foreign walnut cultivars under ecological conditions of K. Maras. Acta Horticulturae, 705: 151-157.
Westwood, M.N. 1978. Temperate Zone Pomology. W.H. Freeman and Company, San Fransisko. 428p.
Zhadan, V., Strukov, M. 1977. Breeding walnut for fruit size. Plant Breeding Abstract, 47: 918.
Zeneli, G., Kola, H. and Dida, M. 2005. Phenotypic variation in native walnut populations of Northern Albania. Scientia Horticulturae, 105: 91-100
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی
دوره 11، شماره 2
آذر 1398
صفحه 57-71

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار