اثرتنش کمآبی و نیتروژن بر روند پُر شدن و عملکرد دانه ذرت (Zea Mays L.)

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

2 استادیار گروه زراعت واصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

3 دانشیار گروه زراعت واصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده

به­ منظور ارزیابی اثرات سطوح نیتروژن (100 و 200 کیلوگرم درهکتار) و سطوح آبیاری (تنش کمآبی در مرحله 8 تا 10 برگی، تنش کمآبی در مرحله شیری تا خمیری دانه و آبیاری کامل) بر روند پُر شدن و عملکرد دانه ارقام ذرت (سینگلکراس 500 و 647) آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سال 1387 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی­سینا اجرا شد. ترکیبات نیتروژن و آبیاری به­صورت فاکتوریل در کرتهای اصلی و ارقام در کرتهای فرعی قرارگرفتند. سرعت رشد گیاه در زمان گلدهی به ازای دانه (PGRflw-kernel)، سرعت و دوره پُر شدن دانه، سرعت رشد گیاه در زمان پُر شدن دانه به ازای دانه (PGRM-M) ، تعداد و وزن دانه، سنجش کلروفیل در مرحله خمیری دانه و عملکرد دانه اندازهگیری و محاسبه شد. کاهش مصرف نیتروژن و تنش کمآبی در دورهی شیری تا خمیری دانه، منجر به کاهش سرعت رشد گیاه در زمان پُر شدن دانه و کم شدن سرعت پُر شدن و وزن دانه شد. دوره مؤثر پُر شدن دانه در اثر تنش کمآبی در مرحله 8 تا 10 برگی کاهش یافت. بیشترین عملکرد دانه با آبیاری کامل و مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بهدست آمد. مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار با تنش کمآبی در مرحله شیری تا خمیری دانه، اثر کمتری بر کاهش عملکرد دانه داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of Water Stress and Nitrogen on Grain Filling and Yield of Corn (Zea mays L.)

نویسندگان [English]

  • rohallah sarvarzadeh 1
  • ali sepehri 2
  • godarz ahmadvand 3
چکیده [English]

Effects of nitrogen   (100 and 200 kg/ha) and irrigation levels   (water stress at 8-10 leaf stage, water stress at milk till dough ripening and full irrigaiton) on grain filling and yield of two corn   (Zea mays L.) cultivars  (SC 500 and SC 647) evaluated through conducting field experiment in research farm of Bu-Ali-Sina University. The experiment was established as a completely randomized block design in a factorial split arrangment with three replications in 2008 growing season. Fertilizer and irrigation levels allocated to main plots and corn cultivars conducted to the subplots. Plant growth rate at flowering per kernel (PGRflw-kernel), grain filling rate (GFR), effective grain filling duration (EGFP), plant growth rate at milk till physiological maturity (PGRM-M), kernel number, kernel weight, SPAD at grain dough ripening, correlation between these characteristics and indexes were measured. application of 100 kg/ha nitrogen and water deficit stress at grain milk till dough ripening stages lead to decrease in PGRM-M, reduction in grain filling rate and grain weight.Water deficit stress at 8-10 leaf stage, reduced duration of effective grain filling. Highest yield obtained from applying 200 kg/ha nitrogen and full irrigation. Least effect of water stress on yield obtained from application of 200 kg/ha nitrogen and water deficit stress at grain milk till dough ripening stage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Corn
  • Grain filling
  • Nitrogen
  • Plant growth rate
  • Water deficit stress