ارزیابی نتاج حاصل از تلاقی ژنوتیپ‌های برتر داخلی بادام و رقم تونو از لحاظ خودسازگاری و ویژگی‌های کمی و کیفی میوه و مغز

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی‌ارشد گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی تهران، کرج

2 استاد گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی تهران، کرج

3 دانشیار گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی تهران، کرج

4 دانشجوی سابق کارشناسی‌ارشد دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی تهران، کرج

چکیده

بادام (Prunus dulcis L.) از گونه­های اقتصادی جنس پرونوس و از خانواده رزاسه است. خودناسازگاری و کیفیت پایین میوه و مغز از مشکلات مهم در بادام می­باشند. بنابراین شناسایی ارقام خودسازگار با کیفیت مناسب میوه و مغز برای کشت وسیع و تجاری بادام ضروری است. در این مطالعه در ابتدا با روش میکروسکوپ فلورسنت 50 ژنوتیپ بادام که حاصل تلاقی ژنوتیپ­های خودناسازگار داخلی و رقم خودسازگار تونو بودند مورد ارزیابی قرار گرفتند و در نهایت 11 ژنوتیپ خودسازگار، 3 ژنوتیپ مشکوک و بقیه خودناسازگار تشخیص داده شدند. سپس به­منظور ارزیابی تنوع مورفولوژیکی ژنوتیپ­های بادام 22 صفت رویشی و زایشی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد، ژنوتیپ­های مورد بررسی از نظر کلیه صفات مورد مطالعه با یکدیگر تفاوت معنی­داری داشتند. تجزیه عامل­های صفات مورد بررسی را به 8 عامل کاهش داد که در مجموع 04/91 درصد از واریانس کل را توجیه نمودند. براساس نتایج تجزیه به عامل­ها، ویژگی­هایی ازجمله اندازه هسته، میزان چین­وچروک روی مغز، طول مغز، میزان سختی پوسته چوبی، نقوش روی پوسته چوبی و ضخامت مغز بیش­ترین سهم را در تفاوت بین ژنوتیپ­ها نشان دادند. در نهایت پس از ارزیابی صفات مورد مطالعه، ژنوتیپ­های شماره 6، 15، 20، 25 و 46 از نظر صفاتی ازجمله متوسط وزن میوه و مغز نسبت به بقیه ژنوتیپ­ها برتری نسبی نشان دادند. ژنوتیپ شماره 15 و 25 علاوه­بر داشتن صفات خوب وزن میوه و مغز، خودسازگار نیز بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Offspring Obtained from Crossing Between Superior Local Genotypes of Almond and 'Tuono' Cultivar from the Viewpoint of Self-compatible Quantitative and Qualitative Characteristics Fruit

نویسندگان [English]

  • asgar estaji 1
  • ali ebadi 2
  • mohammad reza fatahi moghadam 3
  • Mostafa Aali far 4
چکیده [English]

Almond (Prunus dulcis [Webb] D.A. Mill) is an economically important species of genus Prunus.Self-incompatibility and low quality fruit are the most important limitative problems for fruit set and cropping in almond tree. In this study, 50 almond genotypes obtained from crossing between some superior self-incompatible local genotypes and 'Tuono' (self-compatible cultivar) were analyzed with fluorescence microscope method. Results showed that 11 genotypes were self-compatible, three genotypes were questionable and others were recognized as self-incompatible. To evaluate morphological diversity, twenty-two vegetative and generative characteristics were evaluated. Results indicated that all characteristics were significantly different among examined genotypes. Factor analysis divided genotypes into eight factors that covered 91.04from total variance. Results Factor analysis indicate characteristics such as: kernel wrinkles, nut size, kernel length, shell thickness, shell pattern and nut diameter had highest effect on genotypes diversity. Finally, genotypes 6, 15, 20, 25 and 46 were introduced as superior ones based on their nut weight and kernel characteristics. Genotype No. 15 and 25 was self-compatible in addition of having good fruit and nut characteristics. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Almond
  • self-compatible
  • fluorescence microscopy quantitative and qualitative traits
  • Factor analysis
  • Cluster analysis