عکس‌العمل کلزا به مقادیر مختلف بذر در واحد سطح در شرایط دیم استان کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات, پردیس کشاورزی و منابع طبیعی, دانشگاه رازی، کرمانشاه

2 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات, پردیس کشاورزی و منابع طبیعی, دانشگاه رازی، کرمانشاه

چکیده

به­منظور بررسی تاثیر میزان‌های مختلف بذر بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد کلزا در شرایط دیم کرمانشاه، آزمایشی در طی دو سال زراعی (1385-1387) اجرا گردید. در هر سال، آزمایش به­صورت فاکتوریل و در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار پیاده شد. تیمارها شامل دو رقم کلزا Brassica napus var. Okapi ،B. juncea var. Lethbridge و شش میزان بذر 6، 8، 10، 12، 14 و 16 کیلوگرم در هکتار بودند. نتایج نشان داد بین دو سال آزمایش از نظر عملکرد دانه، تفاوت معنی­داری مشاهده نگردید. دو رقم از نظر صفات عملکرد دانه، تعداد بوته در متر مربع، تعداد بذر در غلاف، وزن هزار دانه و ارتفاع بوته دارای تفاوت معنی­دار بودند. میزان­های مختلف بذر نیز از نظر کلیه صفات مورد بررسی به­غیر از تعداد غلاف در بوته تفاوت معنی­دار نشان دادند. از نظر عملکرد دانه در هر دو ژنوتیپ با افزایش میزان بذر مصرفی از 6 کیلوگرم تا 10 کیلوگرم در هکتار روند افزایشی در این صفت مشاهده گردید و سپس با افزایش بیشتر میزان بذر یعنی از 12 کیلوگرم تا 16 کیلوگرم در هکتار روند عملکرد به­صورت کاهشی بود. البته روند افزایش ثابت نبوده است به­عبارتی به همان نسبت که به میزان بذر اضافه گردید، عملکرد دانه افزایش نیافت. نتایج مشابهی برای تعداد بذر در غلاف نیز به­دست آمد با این حال با افزایش میزان بذر از تعداد شاخه در بوته کاسته گردید. اثر متقابل ژنوتیپ در میزان بذر برای صفات عملکرد دانه، تعداد بوته در متر مربع و وزن هزار دانه معنی­دار گردید. بر اساس مقایسه میانگین اثر متقابل، بیش­ترین میزان عملکرد دانه هم در رقم Okapi و هم در رقم Lethbridge در میزان بذر 10 کیلوگرم در هکتار و به­ترتیب به میزان 1292 و 1330 کیلوگرم در هکتار حاصل گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Response of Yield and Yield Components of Canola Cultivars to Different Seeding Rates in Dryland Conditions of Kermanshah Province

نویسندگان [English]

  • Ali-Reza Zabarjadi 1
  • Mokhtar Ghobadi 2
1 Associate professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Razi University, Kermanshah
2 Assistant professor respectively, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Razi University, Kermanshah
چکیده [English]

The study was conducted to identify the effect of seeding rates on yield and yield components of canola in dryland conditions of Kermanshah. For this aim an experiment was laid out during 2006-2008. Annual experiment was as factorial based on randomized complete blocks design (RCBD) with four replications. The factors were including two cultivars of canola Brassica napus var. Okapi and Brassica juncea var. Lethbridge and six levels of seeding rates 6, 8, 10, 12, 14 and 16 kg/ha. Results showed that there was not significant difference between two years for grain yield. Two cultivars had significant difference in grain yield, number of plant/m2, number of  seed per pod, 1000-seed weight and plant height. The different seed rates for all traits except number of pod per plant had different significance. In Both genotypes with increasing seeding rates from 6 to 10 kg/ha we observed an increase in grain yield and then from 12 to 16 kg/ha seeding rates the yield was decreased. Undoubtedly the increase process did not constant, so that the rate of add in seeding rates not the same with grain yield increasing. The same results were obtained for number of seed per pod, however with increasing in seeding rates, number of branch per plant was decreased. As the interaction effect between genotype and seed rate for grain yield, number of plant/m2, number of  seed per pod and 1000-seed weight was significant, based on  mean comparison of this interaction effect for grain yield, the highest yield obtained from Okapi (1292 kg/ha) and Lethbridge (1330 kg/ha) at 10 kg/ha seeding  rates, respectively.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rapeseed
  • seeding rate
  • Yield
  • dryland