ارزیابی سازگاری ارقام پسته در شرایط آب و هوایی لرستان

نوع مقاله : مقاله کوتاه پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشی، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

2 مربی پژوهشی، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم‌آباد، ایران

3 مربی آموزشی، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه لرستان، خرم‏آباد، ایران

چکیده

این مطالعه به‌منظور دستیابی به بهترین رقم سازگار با شرایط اقلیمی استان لرستان، در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی در باغ گیاه‌شناسی زاگرس شهرستان خرم‌آباد اجرا شد. در این آزمایش، هفت رقم پسته به اسامی احمد آقایی، اکبری، اوحدی، کله‌قوچی، ممتاز، خنجری و چروک از نظر رشد و سازگاری با شرایط آب‌و‌هوایی لرستان به‌مدت پنج سال با هم مقایسه شدند. نتایج نشان داد اثر رقم بر صفات ارتفاع بوته، قطر تنه درخت، درصد زنده‏مانی و درصد میوه‏دهی در طی پنج سال معنی‏دار شد. نتایج مقایسه میانگین داده‏ها مشخص نمود که در بین ارقام موردمطالعه از نظر ارتفاع درخت، ارقام ممتاز و کله قوچی و هم‌چنین از نظر قطر تنه ارقام، کله‌قوچی احمد آقایی و اکبری نسبت به سایر ارقام برتری دارند. هم‌چنین نتایج نشان داد از نظر زنده‏مانی و درصد میوه‏دهی به‌ترتیب ارقام احمد آقایی و کله‌قوچی دارای برتری بودند. در کل نتایج این مطالعه پنج‌ساله مشخص نمود که در استان لرستان پتانسیل رویش و باردهی پسته وجود داشته و بهترین رقم برای کاشت در لرستان، احمد آقایی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Compatibility Evaluation of Pistachio Varieties in Lorestan Environmental Condition

نویسندگان [English]

  • Esfandiar Hassani Moghaddam 1
  • Reza Karamian 2
  • Mahdi Shaaban 3
  • Ali Mohammadian 2
1 Assistant Professor, Seed and Plant Certification and Registration Institute (SPCRI), Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
2 Research Instructor, Research Division of Natural Resources, Lorestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREO, Khorramabad, Iran
3 Instructor, Department of Genetic and Plant Production, Collage of Agriculture, Lorestan University, Khorramabad, Iran
چکیده [English]

This study was conducted in order to achieve the best cultivar compatible with the climatic conditions of Lorestan province, in a randomized complete block design in the Zagros Botanical Garden of Khorramabad city. In this experiment, seven pistachio cultivars named Asia Mohammad Aghaei, Akbari, Ouhadi, Kaleghoochi, Mumtaz, Khanjari and wrinkles were compared in terms of growth and adaptation to Lorestan climate for five years. The results showed that the effect of cultivar on plant height, tree trunk diameter, survival percentage and fruiting percentage was significant during 5 years. The results of comparing the mean of the data showed that among the studied cultivars, in terms of tree height, excellent cultivars and Kalechoochi and also in terms of trunk diameter of cultivars, Kaleghoochi Ahmad Aghaei and Akbari are superior to other cultivars. The results also showed that Ahmad Aghaei and Koleghoochi cultivars were superior in terms of survival and fruiting percentage, respectively. In general, the results of this 5-year study showed that there is a potential for pistachio growth and fruiting in Lorestan province and the best cultivar for planting in Lorestan is Ahmad Aghaei.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ahmad Aghaee
  • Fruit set percentage
  • Cultivar and survival
اسماعیلی، ا. 1394. بررسی اولیه سازگاری 12 رقم پسته در شرایط آب‌و‌هوایی استان ایلام، همایش ملی رهیافت‏‌های علمی در صنعت طلای سبز، پسته (دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان). 5 صفحه.
اوجی، م. و حمزه‌‏پور، م. 1380. گـزارش مطالعـات جنگـل تحقیقاتی بنه. مجموعه خلاصه مقـالات دومـین همـایش ملی بنه (مروارید سبز)، مرکز تحقیقـات منـابع طبیعـی و امور دام استان فارس، 5 صفحه.
آمارنامه جهاد کشاورزی. 1397. جلد سوم: محصولات باغبانی. 166 صفحه.
بارانی، م. 1391. زرندیه منطقه‌ای بکر برای تولید پسته. هفته‌نامه سراسری صبح امید. 4 (185): 1-12.
تاج‌آبادی پور، ع. 1376. شناسایی برخی از ارقام پسته، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران. 181 صفحه.
تقی‏زاده، آ.، احمدی، ج.، حداد، ر. و ضرابی، م. 1390. مطالعه تنوع ژنتیکی پسته ایرانی با استفاده از چند نشانگر بین ریزماهواراه‏‌ای ISSR. نشریه علوم باغبانی، 25 (4): 453-460.
حاجی رضایی، م.، باقی‌‏زاده، ا.، جوادی، غ. و صادقی‌زاده، م. 1388. ارزیابی تنوع ژنتیکی تعدادی از ارقام پسته استان کرمان بر اساس نشانگر مولکولی RAPD. مجله زیست‌شناسی ایران، 22 (3): 462-469.
داورپناه، غ.، فتاحی، م.، گل‌محمدی، م.، آقاجانلو، ف.، حاجی قادری، ط. و تاراسی، ج. 1388. بررسی عوامل مؤثر در پراکنش گونه‌‏های پسته وحشی در استان زنجان. فصلنامه علمی - پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 17 (1): 33-50.
رمضانی، م.، فتاحی، م.، دهقـانی شـورکی، ی. و زارع، ع. ر. 1380. بررسی تفاوت بین رویشـگاهی گونـه‌‏هـای بنـه و پسته طبیعی در استان خراسان. مجموعه خلاصه مقـالات دومین همایش ملی بنه (مروارید سـبز)، مرکـز تحقیقـات منابع طبیعی و امور دام استان فارس، 10 صفحه.
سجادی‌نیا، ع. 1386. بررسی خصوصیات اکوفیزیولوژیکی 6 رقم پسته بومی ایران. پایان‌نامه کارشناسی‌ ارشد. دانشکده‌ کشاورزی،‌ دانشگاه‌ بوعلی سینا همدان. 135 صفحه.
شرافتی، ع.، ارزانی، ک. و رمضانی مقدم، م. ر. 1392. ارزیابی گل‌دهی و میوه‌دهی دوازده رقم پسته در شرایط آب و هوایی خراسان، فصلنامه به‌نژادی نهال و بذر، 29 (2): 243-256.
شرافتی، ع. م. 1384. بررسی سازگاری دوازده رقم پسته در اقلیم فیض‌آباد. گزارش نهایی موسسه تحقیقات پسته.
علوی، ا. 1378. پسته. دائره‌المعارف جامع علوم کشـاورزی. دفتــر دائــره‏المعــارف جــامع علــوم کشــاورزی وزارت کشاورزی، 493-504.
کرمیان، ر. 1382. بررسی تعیین موفقیت بهترین پیوندک پسته از سه رقم (کله قوچی، فندقی، اکبری) بر روی پایه بذری پسته در عرصه آبخوان کوهدشت. سومین همایش آبخوانداری کشور، تهران. 6 صفحه.
هادی‏‌زاده، ا. و بنی‌هاشمی، ض. 1384. واکنش آرام پسته به جدایه‌‏های عامل پژمردگی آوندی. بیماری‌های گیاهی، 41: 561-583.
Boladnazar, S. 2009. Assessment the Adaptability of Some Pistachio Cultivars in Azarshahr Region. Proceedings of the 5th Symposium on Pistachios and Almonds. October 6-10, Sanliurfa, Turkey. 5pp.
DePalma, L. 1998. Photosynthetic characteristics of six pistachio cultivars. Ciheam-Iamz, 33: 45-49.
Hokmabadi, H. and Javanshah, A. 2006. Chilling Requirement Supplying and Its Importance in Pistachio Technical, Publication No. 39, Pistachio Research Institute, Rafsanjan, Iran.
Rouskas, D. 2001. First evaluation of twelve pistachio (p. vera L.) female varieties. Proceedings of 3rd international symposium on pistachios and almonds, Zaragoza, Spain. Page 138.
Zohary, M. 1952. A monographical study of the genus pistacia. Palestine Journal of Botany (Jerusalem series), 5: 187-228.