تأثیر باکتری های ریزوبیوم و محرک رشد گیاه بر عملکرد و اجزاء عملکرد لوبیا چیتی

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، تهران

2 دانشیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان

3 استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، تهران

4 استادیار آزمایشگاه میکروبیولوژی خاک، موسسه خاک و آب کشور، کرج

چکیده

به­منظور بررسی تأثیر سویه­های مختلف ریزوبیوم و باکتری­های محرک رشد گیاه بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاه لوبیا چیتی، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع­طبیعی شهرستان همدان به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور A شامل باکتری­های Rhizobium legominusarum bv. Phaseoli در 4 سطح (Rb 147، Rb 114، Rb 116 و عدم­آغشتگی) و فاکتور B شامل 4 سطح باکتری­های محرک رشد گیاه (Azospirillum lipoferum21،  Azotobacter chroococcum5 ،Pseudomonas putida168 و عدم آغشتگی بذر) بود. نتایج نشان داد که سویه­های مختلف ریزوبیوم و باکتری محرک رشد گیاه  تأثیر معنی­داری در سطح احتمال 1 درصد بر روی تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه و شاخص برداشت داشتند، اما اثر معنی­داری بر روی تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه و ارتفاع بوته نداشتند. تلقیح گیاه با سویه ازتوباکتر به همراه ریزوبیوم Rb116 توانست 87/42 درصد تعداد غلاف در بوته بیشتری نسبت به شاهد تولید کند. بیشترین شاخص برداشت از تیمار سویه باکتری Rb116 بدون محرک رشد حاصل گردید که 57 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داشت. بیشترین عملکرد (3812 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تلقیح سویه­های باکتری ازتوباکتر به­همراه باکتری Rb116 بود که موجب افزایش عملکرد 80 درصدی نسبت به تیمار بدون تلقیح بود. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Rhizobium and Plant Growth Promoting Rhizobacteria on Yield and Yield Components of Common Bean

نویسندگان [English]

  • ali afshari 1
  • seyed hoseein sabaghpoor 2
  • mohammdreza hajseyedhadi 3
  • hadi asadirahmani 4
چکیده [English]

In order to study the effects of rhizobium and plant growth promoting rhizobacteria on yield and yield components of bean (Phaseolus vulgaris L. var. Sadri), an experiment was carried out at Research Station of Ekbatan, Hamedan province during 2010-2011 cropping season. The experiment was conducted in factorial on the basis of randomized complete block design (RCBD) with three replications. Factor A, including 4 levels of Rhizobium legominosarum bv. Phaseoli (Rb 147، Rb 114، Rb 116 and no inoculation) and factor B, consisted of four levels of promoting growth plant rhizobacteria (Azospirillum lipoferum 21, Azotobacter chroococcum 5, Pseudomonas putida 168 and no inoculation). The result of analysis of variance showed that different races of rhizobium and promoting growth plant rhizobacteria (PGPR) had significant effects (p< 0.01) on number of pods per plant, harvest index and seed yield. But there were not significant effects on number of seeds per pod, 100 seeds weight and plant height. The highest number of pods per plant was obtained by inoculation of RB116 along with Azotobacter which produced 43 percent higher than no inoculation. Inoculation by RB116 without promoting growth plant rhizobacteria could produce the highest harvest index which was 57 percent higher than check. The highest seed yield (3812 kg/ha) was achieved by inoculation of RB116 along with Azotobacter which produced 80 percent higher than no inoculation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rhizobium
  • Promoting growth plant
  • Seed yield
  • Yield components
  • Pinto beans