تاثیر زمان تلقیح بر روی اجزاء عملکردی گیاه سویا در برخی از خاک¬های آهکی خوزستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز

2 مربی،گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز

3 استادیار گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز

4 دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز

چکیده

در کشاورزی پیشرفته امروزی،‌ جنبه­های اقتصادی و حفاظت محیط زیست به مفهوم جلوگیری از مصرف بی­رویه کودهای شیمیایی و آلوده سازی خاک دو اصل انکار ناپذیر هستند که باید مورد توجه واقع شوند. استفاده از بیوتکنولوژی و کودهای بیولوژیک، روشی بسیار مناسب و ارزان برای تولید محصول است. سویا از جمله گیاهانی است که در کشت آن قابلیت استفاده از کودهای بیولوژیک و زادمایه­ها وجود دارد. برای تعیین اثر زمان تلقیح برادی ریزوبیوم ژاپونیکم بر اجزاء عملکردی گیاه سویا، پژوهشی در محدوده اراضی شهرستان بهبهان با 4 تیمار شاهد، تلقیح یک هفته، دو هفته و چهار هفته پس از کاشت در 3 تکرار و در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی انجام شد. در این پژوهش روابط رگرسیونی بیوماس، عملکرد روغن و پروتئین، شاخص برداشت (HI)، تعداد غده­های فعال و غیر فعال و برخی دیگر از مولفه­های عملکرد گیاه مورد بررسی قرار گرفت. روابط بین اجزاء عملکردی، آنالیز واریانس و مقایسات میانگین با استفاده از نرم­افزار SPSS مطالعه گردید.  نتایج به­دست آمده نشان دهنده اثرات معنی­دار تیمارها بر روی همه اجزای عملکردی به­جز تعداد غلاف در بوته می­باشد. تمامی صفات مورد بحث به­جز میزان نیتروژن برگ سویا قبل از گلدهی در سطح 1 درصد تاثیرات معنی­دار یافته­اند. آنالیز همبستگی نشان دهنده روابط معنی­دار و مثبت شاخص برداشت با تمامی اجزاء عملکردی به جز نیتروژن برگ قبل از گلدهی می­باشد. نتایج هم­چنین حاکی از بیش­ترین همبستگی مثبت و معنی­دار بین عملکردهای روغن و پروتئین با تعداد گره­های ریشه­ای فعال می­باشد. به­طور کلی نتایج موید این مسئله است که با گذشت زمان از کاشت، تلقیح اثرات بیشتری بر روی تعداد گره­های ریشه­ای فعال داشته و حضور این گره­های فعال عملکرد را افزایش داده­اند و این تغییر زمان تلقیح به­عنوان مدیریت کاهش اثرات محدودیت­های محیطی بر روی کارایی تلقیح در گیاه سویا موثر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Inoculation Time on Yield Components of Soybean in Some Khuzestan Calcareous Soils

نویسندگان [English]

  • Ataalah Khademlrasoul 1
  • Hadi Amerikhah 2
  • Abdolamir Mouzzie 3
  • Ali Coraiee 4
1 Scientific Staff members, Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Chamran University, Ahvaz
2 Scientific Staff members, Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Chamran University, Ahvaz
3 Assistant Professor Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Chamran University, Ahvaz
4 Instructor, respectively, Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Chamran University, Ahvaz
چکیده [English]

In nowadays modern agriculture, economic aspects and environmental protection in a sense of preventing anomalous chemical fertilizers usage and soil pollution are two undeniable principles that must be considered. Utilizing biotechnology and biological fertilizer is a proper and cheap method for crop production. Soybean is one of the crops that have a facility in usage of biological fertilizers and inoculation. Field study was conducted for determining the effect of Brady-Rhizobium Japonicum inoculation time on components of soybean yield this investigation in Behbehan confines. The experimental design was a complete randomized block with three replications and four inoculation time; Control, one week, two weeks and four weeks. Correlation between yield components, analysis of variance and means were performed with SPSS software. Results showed that treatments have a significant effect on all the yield components and nitrogen contents except number of soybean pod and all of them except leaf nitrogen content before flowering have 1% significant level.  Correlations analysis showed a positive significance relation between harvest index and all of yield components except leaf nitrogen content before flowering. Results also showing maximum positive significant correlation between number of active nodules and oil and protein yield. Results corroborate that with time lapse from planting inoculation caused increasing in number of active nodules and presence of this nodules incrementing the yield of soybean. Changing inoculation time can be considered as a management factor for decreasing environmental limitations on inoculation efficiency.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Soybean
  • Sustainable agriculture
  • Yield components
  • Harvest index
  • Brady Rhizobium Japonicum